Şifalı Bitkiler – Şifalı Bitkilerin Faydaları – İbrahim Gökçek Şifalı Bitkiler ve Alternatif Tıp
Kurt otu, Wolfstrapp, Lycopus europaeus L.
Kurt izi otu
Tiroid otu
Çingene otu
Kalkan otu
Kalkanbez otu
Avrupa kalkan otu
Familyası: Ballıbabagillerden, Lippenblütler, Lamiaceae
Drugları: Kurt otu: Lycopi herba
Kurt otunun kökleri hariç tamamı çay, tentür ve natürel ilaç yapımında kullanılır. natürel ilaç ve tentürü taze bitkiden yapılır.
Giriş: Kurt otunun bilinen ve kullanılan iki türü mevcuttur. Bunlar; Avru¬pa Kurt otu: Lycopus europaeus ve Virjinya Kurt otu: Lycopus virginicus’tur. Bu iki bitki aynı maksatla ve kullanılır ve sadece botanik olarak yapraklarında farklılık vardır.
a) Avrupa Kurt otunun Latincesi Lycos: Kurt ve Pous: ayak anlamına gelir. Türkçe Kurt ayağı diye anılan başka bir bitki olduğundan bu bit-kinin Kurt otu, Kalkan otu, Kalkan beze otu, Tiroid otu, Kurt izi otu ve Çingene otu diye anılmasını uygun gördük. Kalkan beze otu diye anı-lmasının nedeni ise Kalkan bezesi rahatsızlıklarına karşı kullanılmasın-dandır. Avrupa Kurt otu ana kökü kazık gibi derinlere giderken yan¬dan çıkan ve çevreye yayılan sürgün şeklindeki yan köklerle çevresine yayılır. Yaprakları karşılıklı oval şekilde ve kenarları dişli, kısa saplı, uç kısmı sivri, 6-20 cm uzunluğunda 3-10 cm eninde üst kısmı koyu alt kısmı açık yeşil renklidir. Çiçekleri yaprak sapının dibinden ve çelenk şeklinde gövdenin etrafına dizilmiş 10-20 çiçekten meydana gelen demettir. Taç yaprakları koni şeklinde beyaz renkte üzeri kırmızı be-nek¬li ve kupa yaprakları yeşil renkte koni şeklinde ve de uçları sivridir.
b) Virjinya Kurt otu: Bu bitki ile Avrupa Kurt otu arasındaki fark sadece yap¬raklarındadır. Virjinya Kurt otunun yaprakları 3-9 derin toptan oluşur ve toplar bazen Kurt dizi gibi bazen de ince bir şerit şeklin¬dedir.
Yetiştirilmesi: Avrupa Kurt otu Avrupa, Asya’nın ılıman ve soğuk bölge-lerinde göl, gölet, ırmak ve çay kenarlarında , nemli ve sulak yörelerde ve yol kenarlarında yabani olarak yetişir. kurt otu başta Marmara, Kara-deniz, İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerinde oldukça rahat tohumla veya kökü ile yetiştirilebilir. Almanya, Fransa ve İngiltere gibi ülkelerde de ilaç yapımında kullanılmak için iki türde kültür bitkisi olarak yetiştirilmektedir. Virjinya Kurt otunun asıl vatanı ABD’nin başlıca eyaleti Virjinya iken, bu gün kültür bitkisi olarak birkaç Avrupa ülkesinde yetiştirilmektedir.
Hasat zamanı: Eğer bitki çiçek açmadan önce (haziranda) toplanır ise daha etkili olur fakat Temmuz’dan Ekim’e kadar da toplanarak işlenir. Şayet çayı yapılacak ise güneşli ve havadar bir yörede kurutulur, eğer tentürü ve natürel ilacı yapılacak ise taze olarak işlenir. Maalesef şifalı bitkiler toplama, kurutma, paketleme ve depolama işlemleri sırasında çok yanlışlar yapılmaktadır. Bitkinin şifalı kısmı yaprak veya çiçekleri ise asla Güneş altında kurutulmaz ve mutlaka gölgede kurutulmalıdır. Ayrıca örneğin bitki 5 günde kurudu ise, 2 gün daha kurumada bırakmak mahzurludur, çünkü birleşimindeki eterik yağları kaybettiğinden kalitesi düşer. Sadece bitki kökleri Güneş’te kurutulur ve kurur kurumaz hemen paketlenip depolanması gerekir. Şifalı bitkilerin Aktarlar’da açıkta satılması kalitesini kısa sürede düşürür ve etkisini oldukca azaltır.
Birleşimi: Birleşimindeki maddeleri önemine göre şöyle sıralayabiliriz;
a) Kurt otunun birleşiminde takriben %9-12 Tanin bulunur ve bunun büyük kısmı Rosmarinasit ve Litospermasitten oluşur. Litospermasit Kurt otunun işlenmesi sırasında ortay çıkar ve Kalkan bezine etki eden bu maddedir.
b) Flavonitlerden; Apigenin-7-monoglukozit, Luteolin-7-monoglukozit
c) Organikasitlerden; Chlorogenasit, Kafleeasit ve Sinapinasit
d) Kohlenhydratlardan; Glikoz, Galaktoz, Verbascoz, Sakkaroz, Stachyoz ve Raffinozlar içerir.
e) Ayrıca Eter yağları %0,15, Acı maddeler, Licopineglikozit ve Saponin içerir.
Tesir şekli: Antitirotirop (antithyrotrope: Kalkan bezi hastalığına karşı) antigonadotrop (cinsiyet bezlerinin aşırı salgısını önleyici), teskin edici, sakinleştirici, damarları büzücü, öksürüğü önleyici ve idrar artırıcıdır.
Araştırmalar: Madaus, Koch, Kugler, GIROD, Schacht, Lobenhöfer Kurt otu ekstresi ile ilk araştırmaları yapan hekimlerdir ve son zamanlarda ise üç ayrı yönde araştırmalar yapılmıştır.
1) Frömblin-Borges ve ekibi 1987’de Kurt otu ekstresi ile antitirotrop (tiroid hastalığına karşı) etkisini değerlendirmek için hayvanlar üzerinde deney yapmışlar ve sonuçta Kalkan bezin
in aşırı çalışmasını önlediğini tespit etmişlerdir. (PP.225)
2) Kamper, Loese ve Richter yaptıkları araştırmalarda antitirotropik ve antigonadotropik etkilere sahip olduğunu yaptıkları araştırmalarla ispatlamışlardır. (L.B.H.II644)
3) Gumbinger ve ekibi 1981’de ve Winterhott ve ekibi 1983’de Kurt otu ekstresi ile antigonadotrop (cinsiyet bezlerinin hormon salgılamasını yavaşlatıcı) etkisi üzerine hayvanlar üzerinde deneyler yapmışlardır. Bu deneyler sonucunda antigonadotrop etkisi tespit edilmiştir. (PP.225)
4) Prolaktin (doğum sonunda memelerde süt oluşmasını sağlayıcı hormon) seviyesini düşürücü olduğunu Sourgens ve ekibi yaptığı deneylerle 1982’de ispatlamışlardır. (age)
Kullanılması:
a) Araştırmalara göre Tiroid bezinin aşırı çalışmasını (Kalkan bezinin aşırı çalışması: Hipertiroidizm) ve cinsiyet bezlerinin (erkeklerde haya: testis, kadınlarda over: yumurtalık) aşırı çalışmasını önlediği ve de prolaktin hormon seviyesini düşürerek göğüs ağrılarını önlemek için kullanılır.
b) Komisyon E 1990 yılında yayınladığı monografi ile Kurt otu ekstresi veya natürel ilaçlarının hafif derecedeki Kalkan bezinin aşırı çalışmasına (hipertiroidizm), göğüs ağrısı (mastodynia), gerginlik ve diğer rahatsızlıklara karşı kullanılabileceği ifade edilmiştir.
c) Hipertiroidizm, taşikardi, kalp kapakçıkları hatası, perikardit, kalp za¬fi-yeti, kalp anjini, nefes darlığı, uyuyamama,, yüksek tansiyon, basur, şeker hastalığı, böbrek rahatsızlığı, yüksek ateşe karşı kulla¬nıldığı tespit edilmiştir.
Açıklama: Kalkan bezinin (tiroid) aşırı çalışması sonucu (hipertiroidizm) Tiroksin hormonu yükselir ve bu da hastada; zayıflama, sıcağa karşı aşırı dayanıklılık, kalp çarpıntısı, iç huzursuzluk, korku, yorgunluk, derman-sızlık,metabolizma zafiyeti, ellerin titremesi, sinirlilik ve aşırı terleme gibi rahatsızlıklara neden olur. İşte Kalkan bezi rahatsızlığı sonucu ortaya çıkan rahatsızlıklar Kurt otu çayı, tentürü, ekstresi veya natürel ilacı ile iyileştirilir. Kurt otu Kalkan bezinin aşırı çalışmasına karşı genellikle Aslan kuyruğu otu ve Kedi otu kökü ile birlikte kullanılır. kalkan bezinin yetersiz çalışmasına (hipotiroidizm) karşı ise Boz otu ve Sıraca otu kullanılır. bu hastalarda genellikle şişmanlık, soğuğa karşı aşırı duyarlılık ve kalp atışlarında yavaşlama görülür. İki türlü guatr mevcuttur. Şayet guatr; yumuşak, sıcak ve kanlı ise Kalkan bezinin aşırı çalışmasından (hipertiroidizm) dolayıdır. Eğer guatr; sert, soğuk, derimsi ve düğüm ve-ya yumru şeklinde ise Kalkan bezinin yetersiz çalışmasından (hipo-tiroidizm) dolayıdır.
Çayı: Bir kahve kaşığı ince kıyılmış Kurt otu demliğe konur ve üzerine 300-400 ml kaynar su ilave edilir. 5-10 dk bekledikten sonra süzülerek içilir.
Çay harmanları;
Gökçek Göğüs ağrısı çayı
>20 gr Kurt otu
>20 gr Aslankuyruğu otu
>20 gr Kedi otu kökü
>40 gr Hayıt tohumu
Gökçek Depresyon çayı
>20 gr Kılıç otu
>20 gr Oğulotu
>20 gr Kurt otu
>20 gr Çarkıfelek otu
>20 gr Kava-kava kökü
Gökçek Sinirsel kalp rahatsızlıkları çayı;
>30 gr Alıç çiçeği+yaprağı
>20 gr Oğul otu
>20 gr Kurt otu
>15 gr Aslankuyruğu otu
>15 gr Çarkıfelek otu
Gökçek Hipertiroidizm çayı (Kalkan bezinin aşırı çalışması);
>20 gr Kurt otu
>20 gr Aslankuyruğu otu
>20 gr Kedi otu kökü
>20 gr Çarkıfelek otu
>20 gr Oğul otu
Homeopati’de: Kurt otu yerden 5-10 cm yukarıdan kesilerek soğuk suyla yıkanır, durulanır ve ince ince kıyılarak bir şişeye konur ve üzerine %70’lik 500 ml Alkol(Etanol) ilave edilir. Şişe iki günde bir çalkalanır ve 4-6 hafta sonra süzülerek homeopatide <
Hastalığın belirtisi (semptom):
1) Kalbin sıkışması, korku, nefes darlığı, rüzgar ve soğukta öksürük
2) Nabzın düzensizliği
3) Eklemlerde romatizma ağrısı ve felç benzeri tutukluk
4) Kalp çarpıntısı ve batma özellikle sağ tarafta
5) Kalbin bağlanmış gibi ağrıması
6) Kalp ağrısı ve bununla birlikte büyük dermansızlık
7) Kalp büyümesi(hipertrofisi) ile birlikte korku ve telaş
8) Kalp kası iltihaplanması (miyokardit) ve kalp zafiyeti
Bu gibi hallerde Kurt otu tentürü kullanılır.
Yan tesirleri: Çok uzun süre (3 aydan fazla) veya aşırı dozajda kullanıl-ması halinde Kalkan bezinin büyümesine sebep olabilir. Fakat tarife uyu¬lur ise bir yan tesiri yoktur.
