Çok Yıllık | 0,2-0,4m | 4-5 Aylar | Ho,Na | Otu | Çok Zehirli
Tilki Üzümü, Einbeere, Paris quadrifolia
Tilki gözü
Kurt üzümü
Karga gözü
Familyası: Tek meyveliler, Eibeerengewaechse, Trillaceae
Drugları: Tilki üzümü otu: Paridis herba
Tilki üzümü otunun yaprakları, çiçekleri ve nadiren meyvesi ve natürel ilaç yapımında kullanılır.
Giriş: Tek meyveli bitkilerin en yaygın olarak yetişen türü tilki üzü¬müdür. Paris ismini Troya (Truva) kralının oğlunun adı olup, bu isimle anılmaktadır ve de quadrifolia ise dört yapraklı anlamına gelir. Tarihte ilk defa İsviçre asıllı Dr. Paraselsus tarafından tedavide kullanılmaya başlanmış ve aklı yok eder iddiasında bulunulmuştur. Hahnemann ise delir¬ten bitki deliyi aklandırır görüşünden hareketle uygun dozajda alındığında deliliğe iyi geleceğini yaptığı deneylerle göstermiştir.
Botanik: Bitki 20-40cm boyunda tek bir gövde üzerinde yükselir ve sa-dece karşılıklı çaprazlama dört yapraktan meydana gelir. Yaprakları oval veya eliptik şekilde kenarları bütün üzeri pürtüklü koyu yeşil renkli 8-12cm uzunluğunda 7-10cm eninde ve de ana ve yan damarlardan meydana gelir. Çiçeği 5-10cm yaprakların ortasından yükselen bir sap üzerindedir ve sekiz döllenme tozluğu bulunur. Bunun altında dördü ince şerit şeklinde dördü ise mızrak şeklinde sekiz koyu kupa yaprağı vardır. Meyveleri olgunlaşınca mavimsi siyah bir renk alır ve takriben 1cm çapında olup içinde dört bölüm bulunur.
Yetiştirilmesi: Çok zehirli olması ile yetiştirilmesi tehlikeli olabilir, çün¬kü meyvelerinden 10-15tanesi ağır zehirlenmelere neden olabilir. Avrupa ve batı Asya’nın nemli ormanlarında yetişen bir bitkidir.
Hasat zamanı: Yaprakları Nisan’dan Kasım’a kadar toplanarak tentür veya natürel ilaç yapımında kullanılır.
Birleşimi: Birleşimindeki maddeleri önemine göre şöyle sıralayabiliriz;
a) Saponinler %1 oranında olup en önemlileri; Paristhyphnin ve Paridin’dir paridin Paristhyphnin’in parçalanması ile ortaya çıkar.
b) Ayrıca Pektin, Asparagin, Sitrik asit ve Malik asit içerir.
Tesir şekli: Antiseptik, iltihapları önleyici, sinirleri uyarıcı ve yaraları iyileştiricidir.
Araştırmalar: Tarihte ilk defa Parecelsus tarafından tedavi denemeleri yapılmıştır. Hahnemann kendi üzerinde ve denekleri üzerinde yaptığı deneylerde ise bu bitkinin deliliği iyileştirebileceğini tespit etmiştir. Bu araştırmalar modern klinik testlerine dayanmamaktadır. Bu nedenle etki¬si üzerine söylenenler tamamen belgelenmemiştir. Pascodolor’la yapılan deneylerde bu damlanın baş ağrısı ve migrene karşı etkili olduğu bel-gelenmiştir. (Nhk.8.97.2)
Kullanılması:
a) Üniversite kliniklerinde tedavi denemeleri ve araştırmalar yapılmıştır. Fakat bu araştırmalar yeterli değildir. Bu nedenle bugünkü bilgilere göre 2. sınıf bir şifalı bitkidir. Tilki üzümü yerine daha etkili olan baş¬ka bitkiler kullanılmalıdır. Örneğin baş ağrısına karşı Ateş otu, Nane, Okaliptus, Ginkgo, Oğulotu preparatları veya Gökçek İksiri daha et-kilidir.
b) Homeopati’de Tilki üzümü başta baş ağrısı, baş dönmesi, nevralji (sinirsel ağrılar), ense sertleşmesi, ses kısılması, beyin sarsıntısı, mi¬de krampları, gırtlak üşütmesi, omurilik rahatsızlıkları ve aşırı uyumaya karşı kullanılır.
c) Tilki üzümü çok zehirlidir bu nedenle halk arasında kullanılmaz.
Homeopati’de: Tilki üzümü otundan 20gr %70’lik 80ml alkolle karış-tırılarak 4-6hafta bekletilir. Daha sonra süzülerek Homeopati’de <<Paris gadrifalia>> adı ile anılan tentür elde edilir. bu tentürden günde 3-4 defa, 10-15damla, 4-6hafta süreyle alınır.
Hastalığın belirtileri (semptom):
1) Gözleri sanki geri doğru çekiliyormuş gibi hissederseniz
2) Gözler ağrır beyne doğru çekiliyormuş gibi olur
3) Gözler şiş, ağır ve büyük hissedilir
4) Ensede ağrı ve sertleşme hali
5) Vücudun sağ tarafının soğuk ve sol tarafının soğuk hissedilmesi
6) Ağrısız ve hemen her türlü zorlanmada ses kısıklığı
7) Sinirsel nedenle uyuyamam gibi rahatsızlıklarda Tilki Üzümü tentürü kullanılır.
Yan
tesirleri: Zehirlenme halinde: Bulantı, gözbebeklerinin küçülmesi, böbrek ve merkez sinir sisteminin zedelenmesi ve ağrılı bağırsak ve mesane boşaltması görülür.