Serviks

Serviks dölyolunda görünen rahimin (dölyatağının) bir parçasıdır. Dölyolundan rahimin içinde uzanan serviks ortasında bir kanal (serviks kanalı) yer alan ufak, sert ve kaslı bir organdır. Doktor muayenehanesinde yapılan bir pelvis muayenesinde serviks, rahimin gözle görülen tek kısmıdır.

Serviks nasıl tetkik edilir ?
Spekulum adlı aynalı özel bir âlet dölyoluna sokularak muavene edilir.

Serviksin fonksiyonu nedir ?
a.Rahim boşluğuna bakterilerin ya da başka yabancı cisimlerin girmesini önler.
b.Meninin (spermanın) rahim boşluğuna girmesine müsaade eder.
c.Gebelik süresinde büyüyen cenini korur.
d.Doğumda çocuğun çıkabilmesi için açılıp yol verir.

Serviks yangısı nedir ?
Serviksin iltihaplanması halidir.

Serviks yangısının değişik türleri nelerdir ?
a.Serviks aşınması (erozyon). Dölyolundaki serviks kanalının açı­lışında beliren derisi sıyrık (raw) ve kızarmış bir alan. Bu du­rum aslî olabilir ve bir gelişme noksanlığından serviksi kapla­ast olağan zarların bulunmayışından nedeniyle genç kızlarda rast-lanılabilinir. Aşınmalar doğumda meydana gelen bir zedelen­meden veya ameliyatta veya kürtajlarda meydana gelen arıza­lar ve genişlemeler şekilde tâli de olabilir.
b.Serviks yangısında kistler. Bu durum yangı iyileşmekteyken emrindeki­gılı bir serviks üstünde ufak kistlerin gelişmesidir. Serviksin sathı iyileşirken bir takım guddeleri kapalı kalarak kist teşekkülüne niçin olurlar.
c.Hipertrofik serviks yangısı. Bu durumda bütün rahim yapısı üze­rinde artan büyük bir beden peydahlanmaktadır. Bu hal çok kere kist teşekkülünden ve serviks aşınmasıyla ilişkili olarak mey­dana gelmektedir.
d.Kronik serviks yangısı. Yukarıda sayılı durumların tekerrürü­dür.

Serviks yangısının nedenleri hangileridir ?
a.Bakteriler, mantarlar ya da parazitler.
b.Doğumda veya ameliyatta meydana gelen zedelenmelerde tâli derecede iltihaplanma.
c.Serviksin alışılagelmiş örtü tabakasında doğuştan gelen bir hata

Serviks yangısının belirtileri nelerdir ?
a.En yaygın bulgu döyolu ifrazatıdır. Sümüksü bir halde olan if­razat soluk, beyaz veya sarımsı bir renkte olabilmektedir.
b.Cinsel temastan sonra döyolu kanaması.
c.Ciddî hallerde âdet kanaması normalden daha ağır olabilir, âdet öncesi ve âdet sonrası bir iki gün lekelemelere sebep olabilir.

Serviks yangısı hamile kalmaya engel olabilir mi ?
Bir Takım hallerde evet. Bu gibi durumlarda kadının hamile kalabilmesi için serviks yangısının tedavisi gereklidir.

Serviks yangısı nasıl çare edilir ?
a.Bir enfeksiyon varsa, zorunlu ve özel ilâçlarla ortadan kaldırıl­malıdır.
b.Lavajlarla enfeksiyon denetim aşağı tutulabilinir. Asitli lavaj bir mantardan ya da parazitten ileri gelen bir enfeksiyonun te­kerrür etmesini önleyebilir.
c.Serviksin basit bir aşınması gümüş nitart uygulanması yoluyle veya kote’rizasyonla tedavi edilebilir.
d.Daha yaygın aşınmalar ya da kist teşekkülleri, koterizasyon gibi daha faal ve kaslı çare usullerini gerektirir.
e.Kronik serviks yangısı koterizasyonla tedavi edilebilecekse de, daha ciddî hallerde hastanın hastaneye yatırılması ve serviksin kesilmesi amputasyon gerekecektir.

Serviks koterizasyonu nasıl yapılmaktadır ?
Bu işlem hekim muayenehanesinde yapılmaktadır. Metal uçlu ve elektrikle ısıtılan bir âletle servikse ensizyonlar yapılarak açılmaktadır. Çok sayıda yapılan brülör ensizyonlar aşman ve enfekte olan dokuları öldürerek bunların, dipteki sıhhatli dokuların üzerinden ayrılarak dökülmelerine neden olmaktadır. Zamanla, sıhhatli dokular tekrar büyüyecek ve tüm serviksi kaplayacaktır.

Serviks koterizasyonu ağrılı bir işlem mudur ?
Hayır. Hasta için fazlasiyle tedirgin bir operasyon değildir. Dölyolunda biraz sıcaklık hissedilecek ve operasyondan daha sonra kramplar meydana gelebilecekse de, hiçbir arıza ya da sakatlık olmayacaktır.

Serviks koterizasyonu operasyonu ne dek sürer ?
îyi bir jinekologun ellerinde oysa birkaç dakika.

Serviks koterizasyonundan daha sonra hastada ne gibi gelişmeler beklenebilir ?
Vakaların büyük çoğunluğunda dölyolundan bir hafta ilâ on gün artan bir ifrazat meydana gelecektir. Bu ifrazat kalın, kötü kokulu ve gri renkte olabilecektir. Yedi ya da sekiz gün sonradan dölyolu kanaması meydana gelebilecektir. Bunlar enfekte olan çürük dokula­rın ayıklanmasından ileri gelmektedir.

Serviks koterizasyonundan sonra ne gibi tedbirlerin alınması gerekmektedir ?
Hasta oniki ile ondört gün arası lavaj ve cinsel temastan kaçınmalıdır.

Serviks yangısı ya da aşınması halleri yinelenme ederler mi ?
Evet. Bunlar tekerrür ederse tedaviye tekrar başlanması gereklidir. Hafif bir tekrar çok kez görülebilinir, ancak anında tedaviye başlanılırsa bu çabuk geçer.

Servikste görülen her anormal vakada kadın doktoru kanser ihtimalini araştırmalı mıdır ?
Evet. Yetenekli bir kadın doktoru hangi vakaların daha artı araştırma gerektiğini bilecektir. Eğer teşhisinde bir şüphesi varsa bir kanser (Papanikolau) smiri alacak ve şüphelendiği alanda bir biyopsi yapacaktır.

Serviks polipi nedir ?
Serviksten yükselen minik selim bir tümördür. Bir bezelye tanesî, kiraz veya üzüm büyüklüğünde olup, fazla defa de bir sapı bulunmak­tadır.

Serviks poliplerinin gelişmesinin sebebi nedir ?
Sebebi bilinmemektedir. Bu polipler hem genç ve keza de yaşlı kadınlarda gelişebilmektedir.

Serviks poliplerin belirtileri nedir ?
Dölyolu ifrazatı, âdetler arası lekelemeler, âdet öncesi ve sonrası lekelemeler ve kramplar. Bütün bu belirtiler birer birer tezahür edebilir, beraberce görülebilir ya da herhangi bir semptom olamayabilir de.

Serviks polipi nasıl çare edilir ?
Bir kadın doktoru muayenehanesinde alınmaları icabeder. Bazı hallerde hastanın hastaneye yatması gerekli olabilir. Çok eksik hastalık veren hafif bir ameliyat türü ile bu polipler almabilinmektedir.

Poliplerin tekrar etme eğilimleri var mıdır ?
Bir polip bir defa alındı mı yeniden büyümeyecektir. Ama, polip çıkarmış olan bir bayan başka polipler sonuç eğiliminde olabilir. Bu poliplerin de alınması gereklidir.

Serviks polipleri habis olur mu ?
Fazla nadir hallerde.

Serviks polipleri gebeliği engeller mi ?
Genelde hayır.

Serviks. hipertrofisi nedir ?
Serviksin pozitif büyümesi ya da uzamasıdır. Bu hal iltihaplanmayla veya iltihaplanma olmadan da meydana gelebilir. Fazla vakalarda bu şart sistosel veya rektosel ile ilişkili görülür.

Serviks hipertrofisi niçin olur ?
Nedeni bilinmemektedir.

Serviks hipertrofisinin belirtileri nedir ?
Hastalık sistosel ve rektosel ile ilişkili görülmektedir. Belirtilerinde idrarda ve anusde rastlanır. Rahatsızlık eğer kimsesiz gelmişse; belirtileri dölyolunda bir basınç ya da dölyolu ağzında bir kütlenin çıkıntı halinde görülmesidir.

Serviks hipertrofisi izdivaç ilişkilerine engel olur mu ?
Evet. Dölyolunda bir kütlenin bulunuşu cinsel teması imkânsız hale getirebilir. Cinsel temasta ağrı duyulması, çoğalan serviksin yer değiştirmesinden ileri gelebilir.

Serviks hipertrofisinin tedavisi nasıl yapılır ?
Rahatsızlık sistosel ya da rektosel ile ilişkili ise, serviks dölyolunda yapılacak bir plâstik ameliyatın bir bölümü olarak alınacaktır. Eğer hipertrofi tek başına gelişmişse serviks ampütasyonu ‘yapılacaktır.

Serviks ampütasyonu ciddî bir ameliyat mıdır ?
Hayır. Basit bir ameliyat olarak kabul edilmektedir. Fazla az risk içeren bu ameliyat, ameliyat sonrası da artı herhangi bir rahatsızlığa yol açmamaktadır.

Serviks ampütasyonu için ensizyon (kesit) nerede yapılmaktadır ?
En Ince Ayrıntısına Kadar dölyolu kanalı içerisinde.

Serviks ampütasyonu için hastanede ne dek vakit kalınması gereklidir ?
Takriben beş ya da altı gün.

Serviks ampütasyonundan daha sonra ne gibi tedbirlerin alınması lüzum mektedir ?
Hastanın tam anlamıyle nekahet bulması için üç veya dört haftalık bir vakit gerekmektedir. Cinsel bağlantı ve lavaj takriben altı hafta yasaklanmaktadır.

Serviks ampütasyonu gebe kalınmasını engeller mi ?
Serviks kesildikten daha sonra bayan hamile kalabilir. Fakat, doğum büyük bir ihtimalle sezaryen ameliyatı ile gerçekleşebilecektir. Serviks ampütasyonundan sonra fazla kere serviks çocuğun çıkmasını gerektirecek değin genişleyemiyecektir. Ayrıca, doğum sırasında bu daha alçak kesimin kopma tehlikesi de tekrar tekrar mevcut olacaktır.

Serviks ampütasyonu kanser gelişmesine yol açar mı ?
Hayır.

Serviks kanserine genellikle hangi yaşlarda rastlanmaktadır ?
Her yaşta olabilir. Fakat çoğunlukla kırk ile altmış yaşları arasındaki kadınlarda rastlanmaktadır.