U

Şifalı Bitkiler – Kara ardıç, Junipers sabina

Kara ardıç, Sadebaum, Junipers sabina L. (Syn: Sabina officinalis GARCKE)
Kokar ardıç
Zehirli ardıç
Kadın ilacı

Familyası: Selvigillerden, Zypressengwâchse, Cupressoceae

Drugları: Karaardıç sürgünleri; Sabinae summitates
Karaardıç eter yağı; Sabinae aetheroleum
Karaardıcın sürgünleri tentür, natürel ilaç yapımında ve ter yağı elde etmek için kullanılır. Çok zehirli olması nedeni ile çayı içilmez.

Giriş: Karaardıç eskiden ardıçla birlikte değerlendirilmekte idi fakat özel-likle de çok zehirli olması, botanik yapısı ve kullanım maksatlarının fark-lılığı nedeni ile ayrı bir başlıkta incelenmesinin daha faydalı olacağı kana-atindeyim. Karaardıç selvigillerin alt grubu olan Ardıçgillere dahildir ve diğer şifalı ardıçtan bir diğer farklılığı ise yapraklarını ezdiğinizde etrafa pis bir koku yayar. Bu nedenle de Kokar Ardıç, zehirli olması nedeni ile de Zehirli ardıç diye de anılır.

Botanik: Avrupa ve Asya’nın ılıman bölgeleri, Türkiye’nin ise Karadeniz ve Doğu bölgesinde yetişen Karaardıç genellikle 1-2m boyunda nadiren 5m olabilir, bazen çalı bazen de küçük bir ağaç şeklinde olabilir ve ge¬nel-likle yatay vaziyette olup geriden şemsiye görünümü verir. Zehirli ve pis kokulu olması nedeni ile Kokar ardıç diye de anılır. Karaardıcın çi¬çekleri 1 veya 2 evli, yani erkek ve dişi çiçek aynı bitkide olduğu gibi ayrı ayrı bitkilerle de olabilir. Yaprakları sürgünler üzerine dizilmiş olup 1-2mm büyüklüğünde, birbirini kiremit şeklinde örtmüş, pul, üçgen veya mızrak şeklindedir. Meyveleri (kozalakları) grimsi mavi veya açık mavi renkte 4-5mm çapında yumuşak, içi etli, kabuğu ince ve aşağı doğru sarkık vaziyette durur.

Hasat zamanı: Yapraklarını dökmediğinden hemen her mevsimde sür-günleri toplanarak işlenebilir. Fakat en uygun zamanı Nisan ve Mayıs aylarıdır. Zira bu aylarda çiçek açar ve en etkili olduğu zaman bu aydır.

Birleşimi: Karaardıç sürgünlerindeki en önemli maddeleri söyle sırala-yabiliriz;
a) Eter yağı türevleri (uçucu yağ türevleri) %3-5 olup en önemlileri %35-40 ile Sabinolacetat, %25-30 Sabinen, %5-10 Terpinen, 4-ol ve çok az miktarda Sabinol γ-Terpinen, Limonen, Cadinen ve Pinen içerir. Ardıç sürgünlerinin bazik ve asitik ortamda damıtılması onun birleşimindeki maddeleri çok etkiler. Ph=8’de Sabinen %40, Terpinen-4-ol (Çam’a bak), %1 ve Ph=2’de Sabinen %5, Terpinen-4-ol %20 olabilir. En ideal olan PH değerinin 5.5 olduğu anda yapılan damıtmadır.
b) Liganlar %0,2-0,4 oranında olup en önemlileri Podophyllotoxin (Ördek otuna bakınız) ve Sabinin olup ayrıca çok az miktarda Desoxypodophylloton’in Acetilepikodophyllotoxin’den oluşur.
c) Cumarin türevleri; Cuamrsabin, 8-Methoxycumarinsabin ve Siderin’i sayabiliriz.
d) Ayrıca Propiophenod türevleri, Tanen ve acı maddeler içerir.

Tesir şekli: Adet görmeyi kolaylaştırıcı, idrar artırıcı, kan temizleyici, antiseptik, deriyi ve mesaneyi tahriş edici, çoğu iltihapları azdırıcı, azı iltihapları önleyici, pis kokulu, renksiz veya sarımsı renkte bir sıvıdır.
Araştırmalar: 32 yaşında hamile olan bir kadın düşük yapmak için 5gr Karaardıç yaprağı içer ve hemen düşük yaptıktan sonra böbrek iltihaplanması ve üremi (kanda aşırı üre oluşması) sonucu ölür. Bir defada 0,5gr Karaardıç yağı veya 15-20gr Karaardıç sürgünü öldürebilir. Bir tanıdığım hanım 3 aylık hamile iken düşük yapma tehlikesi hasıl onluda ben ona D3 tentüründen (1/100) etanol ile sıvılaştırılmış yani 100ml etanol 1 ml tentür içeren günde 3 defa 5-6damla 7-10gün almasını şayet kanama durur ise damlayı almayı bırakmasını söyledim ve bayanın bir hafta damlayı aldıktan sonra durumunun normalleştiğini öğrendim. (Nisan 1999)

Açıklama: Bu damladan uzun süre almak mahzurludur. Çünkü kısa süre alındığında rahim ağzını kapar fakat uzun süre alınır ise bu seferde rahim büyümez böyle durumlarda da Gilaboru tentürüne başvurulur. Şayet doğum sırasında sancı gelmez ise o zamanda Kadın kökü tentüründen alınır. Çok zehirli olması nedeni ile çayı içilmez ve eter yağı alınmaz. Ancak ve ancak Homeopati’de tentürü veya eter yağı kullanılabilir. Eskiden çocuk düşürmek isteyen kadınlar, adet rahatsızlığı çeken kadın¬lar tarafından kullanılmış ve tam dozajını ayarlayamayanların öldüğü görülmüştür. Almanya’da eczanelerden ancak D4 tentürü (1ml tentür 999ml %70’lik etanol ile karıştırılarak elde edilir) temin edilebilir.

Kullanılması: Karaardıç tentürü başta rahim iltihaplanması, rahmin ar-kaya düşmesi, aşırı kanama, zamansız adet görme, pis kokulu kana-malar, pis kokulu beyaz akıntı ve düşük tehlikesine karşı kullanılır. Bazı kadınların düşük yapması sonucu kanamalar, sezaryenli doğumdan sonra kanamanın devam etmesi, hamile iken şüpheli kanama geçiren kadınlar kullanabilirler. Ayrıca nikris (gut) ve artritis (eklem iltihaplanması) gibi rahatsızlıklara da karşı kullanılabilir.

Aromaterapisi: Karaardıç sürgünleri su buharı destilasyonu ile damıtılır ve eter yağı elde edilir. Eter yağı bitkinin damıtıldığı duruma göre yani bazik veya asidik ortama göre değişiklik gösterir. Bu damladan günde en fazla 3-4defa 1-2damla alınabilir.

Homeopati’de: Karaardıç sürgünlerinden 50gr ince doğrandıktan sonra bir şişeye konur ve üzerine %70’lik 500ml etanol ilave edilir. Güneş ışı¬ğın-dan uzakta, 4-6hafta muhafaza edildikten sonra süzülerek Home¬opati’de <<Sabino>>adı ile anılan tentür elde edilir. bu tentürden 1ml’si 100ml’lik %70’lik etanol ile karıştırılarak Homeopati’de D3 diye anılan tentür elde edilir. Bu tentürden duruma göre 3-5damla, 2-3hafta süreyle alınır.

Hastalığın belirtileri (semptom):
1) Adet çok erken, çok ve uzun sürüyorsa ve ağrılıysa
2) Adet zamanı dışında kanama oluyorsa
3) Kuyruk sokumundan rahme kadar sancı ve ağrı
4) Şayet hamile kadınlarda özellikle üçüncü ayda düşük yapma tehlikesi olursa
5) Bacakların ön kısmında dayak yemiş gibi ağrı hissetme
6) Düşük yaptıktan sonra geride kalan eşin sebep olduğu kanama
7) Bel soğukluğu nedeni ile mesane ve böbrek iltihaplanması
Bu gibi rahatsızlılara karşı Karaardıç tentürü kullanılır.