Şifalı Bitkiler – Keklik otu, Adonis vernalis

Keklik otu Adonisröschen Adonis vernalis L.
Keklik çiçeği
Avcı otu
Keçi çiçeği
Sarı keklik otu
Horoz gülü
İlkbahar keklik otu

Familyası: Düğünçiçeğigillerden, Hahnenfuβgewâchse, Ranunculaceae

Drugları: Keklik otu; Adonis herba
Keklik otunun kökleri hariç tamamı tentür ve natürel ilaç yapımında kullanılır.

Giriş: Keklik otunun türü çoktur fakat bunlardan Sarı keklik otu en çok kullanılan türdür. Diğer türlerden bazıları; Yaz keklik otu; Adonis aestivalis, Sonbahar keklik otu; A.annua (autumnalis), Ateş keklik otu; A.hammea ve Avustralya keklik otu; microcarpa’yı sayabiliriz.

Botanik: Keklik otu 20-40cm boyunda, çok yılık dikine yükselen ve bu¬lun-duğu yerde kümeler oluşturan bir bitkidir. Vatanı Ukrayna ve Rus bozkırları olup zamanla Altaylardan Almanya’ya kadar geniş bir alana yayılmıştır. Yaprakları 2-4kat kanatlı tel gibi ince koyu yeşil veya sarımsı yeşil renkte, sapsız ve gövdeye oturmuştur. Çiçekleri uzun bir sap üzerinde, kupa yaprakları beş adet, sarı renkte, taç yaprakları 12-20adet oval, koyu sarı, sarı veya altın sarısı renkte ve ortada 30-60adet döl-lenme tozluğu bulunur. Kökleri bir ana yumru ve ondan çevresine ya¬yılan saçaklı köklerden oluşur. güneşin bulutların arkasında kalması gibi veya yağmurlu havalarda hemen çiçeklerini kaptır.

Yetiştirilmesi: Güneş gören tepeler, kayalık, taşlık yörelerde ve mera-larda kolaylıkla yetişir. Şubat ve mart aylarında kasa ve seralarda tohumlarından elde edilen fideler bahçe ve tarlara ekilir.

Hasat zamanı: Mayıs ve haziranda toplanan keklik otu havalı ve güneşli bir yerde kurutulur (ıslanmaması gerekir) ve porselen veya uygun kaplarda muhafaza edilir. Malesef şifalı bitkiler toplama, kurutma, paketleme ve depolama işlemleri sırasında çok yanlışlar yapılmaktadır. Bitkinin şifalı kısmı yaprak veya çiçekleri ise asla Güneş altında kurutulmaz ve mut¬laka gölgede kurutulmalıdır. Ayrıca örneğin bitki 5 günde kurudu ise, 2 gün daha kurumada bırakmak mahzurludur, çünkü birleşimindeki eterik yağları kaybettiğinden kalitesi düşer. Sadece bitki kökleri Güneş’te kuru-tulur ve kurur kurumaz hemen paketlenip depolanması gerekir. Şifalı bitkilerin Aktarlar’da açıkta satılması kalitesini kısa sürede düşürür ve etkisini oldukca azaltır.

Birleşimi: Birleşimindeki maddeleri önemine göre şöyle sıralayabiliriz;
a) Kalbe tesir eden glikozitler (Cardenolidglikozitler) %0,2-0,7 oranında olup en önemlileri; Adonitoxin %15-20, k-Strophanthin-β (15-18), Cymarin %5-7, Adonitoxoligenin ve Strophanthidol içerir.
b) Flavonitler; Vitexin ve Adoniverniths
c) Şeker alkoller; Sorbitol ve Ribitol
d) C-vitamini, kolin ve Adonit içerir.

Tesir şekli: Kalbi kuvvetlendirici, idrar söktürücü ve teskin edici özel-liklere sahiptir.

Araştırmalar:
1) Dr.med Rüdiger Wolf ve ekibi Bad Bevensen de 56 hafif ve orta ağırlıklı kalp zafiyetine karşı keklik otu, inci çiçek otu, ada soğanı ve zakkum ekstrelerinden oluşan damla veya hapla yapılan tedavi so-nucunda hastaların büyük oranda iyileştiği görülmüştür. Bu ekstrenin yüksük otundan elde edilen digitoxinli ilaçlar kadar etkili ol¬duğu ve de yan tesirinin daha az olduğu tespit edilmiştir. (NM.2.95.28)
2) Keklik otunun Rusya’da çok yoğun olması nedeni ile Rus ilim adamları W.DEMITSCH Krebel, Deriker, Werschebiski, Annenkow ve başkaları tarafından detaylı araştırmalar yapılmış ve etkisi tespit edilmiştir. (LB.I.679)

Kullanılması:
a) Araştırmalara göre; kalp zafiyetine karşı kullanılır.
b) Homeopati’de; Keklik otu başta sinirsel kalp rahatsızlıkları, taşikardi (kalp atışlarının hızlanması) tiroid bezi rahatsızlıkları nedeni ile kalp rahatsızlıkları, kalp kası rahatsızlıkları, ödem, hızlı, yavaş veya düzensiz kalp atışları, baygınlık ve sinirsel iş huzursuzluğa karşı kullanılır.

Açıklama: Keklik otu hemen hemen yüksük otu gibi etkisi olduğu fakat ondan farklı olarak vücutta fazla kalmadığı ve de genellikle idrar yolları ile dışarı atıldığıdır. Bilindiği gibi yüksük otundan elde edilen ekstrelerin vücuttan kolay kolay atılamadığı ve bazı durumlarda yoğunlaştığı (kommulieren) bu nedenle tehlikeli olabileceği. Oysa keklik ekstresinin böyle bir yan tesiri yoktur.

Çayı: Keklik otunun zehirli olması nedeni ile çok az miktarda çayı içilebilir. Günde içilecek toplam Keklik otu veya tozu 1gr’ı geçmemelidir. Yani günde 3-4defa 0,2-0,3gr içilebilir.

Homeopati’de: Keklik otundan 50gr ince kıyılarak esmer bir şişeye konur ve üzerine %70’lik alkol 500ml ilave edilir. Şişe güneş ışınlarından uzakta muhafaza edilir. İki günde bir çalkalanır ve 4-6hafta sonra süzülerek Homeopati’de <<Adonis vernalis>> adı ile anılan tentür elde edilir. Bu tentürden günde 3-4defa 15-20damla 6-8hafta alınır.

Hastalığın belirtileri (semptom):
1) Kalp çarpıntısı ve batma korku ve nefes darlığı ile
2) Vücuda yayılan romatizman ağrılar
3) Soğukta ve hareket edince ağrılar artar
4) Kalp kasılmalarını düzenler ve idrar artırıcıdır
5) Baş ağrısı kalp rahatsızlığı sol taraftan ise ve omuz ağrısı sağdan ise
Bu gibi hallerde Keklik otu tentürü kullanılır.

Yan tesirleri: Şayet tarife uyulursa yan tesiri yoktur, fakat aşırı dozajda alınır ise zehirleyebilir.

B) Kırmızı Keklik gözü, Sommer-Andonisrosehen, Adonis aestivalis

Yaprakları uzun bir sap üzerinde karşılıklı ve kanat yaprak şeklinde ince iplik gibi ve koyu yeşil renklidir. Çiçekleri kırmızı oval 8-12 adet ortada siyah döllenme tozlukları vardır. Bu bitki sarı keklik otuna göre oldukça zayıftır.