U

Şifalı Bitkiler – Kavak, Populus tremula

Kavak, Zilterpappel, Populus tremula L.
Titrek kavak

Familyası: Söğütgillerden Weidengewãchse, Salicaceae

Drugları: Titrek Kavak kabuğu: Populi cortex
Titrek Kavak yaprağı: Populi folium
Titrek Kavağın yaprakları ve kabuğu çay, tentür ve natürel ilaç yapı¬mında kullanılır.

Giriş: Şifa maksadı ile kullanılan dört kavak türü mevcuttur ve bunlar aynı Titrek kavak gibi kullanılır. Avrupa’da natürel ilaç yapımında daha çok Titrek kavak, sonrada Karakavak Drugları kullanılmaktadır. Titrek kavağın kabuk ve yaprakları kullanılırken, Karakavak (Populas nigra) ve Balsam kavağının (Populas gileadensis) goncası (yaprakların açmadan önceki hali) kullanılır. Kanada kavağı (Populas canadensis) ve Gümüş kavağın (Populas alba) kullanılması ise aynı Titrek kavak gibidir. Bizi en çok Titrek kavak ilgilendirdiğinden onun üzerinde duracağız.
Botanik: Avrupa, Asya, Kuzey Afrika ve Kuzey Amerika’da yabani olarak yetişir veya yetiştirilir. Hızlı büyüyen bir ağaç olup boyu 30m’yi bulabilir, gövdesi önce düz, sarımsı kahverengi, sonra grimsi siyah ve pürtüklü bir durum alır. Çiçekleri iki evcikli yani dişi ve erkek çiçekleri aynı ağaçta bu-lunur. Çiçekleri kuyruğundan asılmış kediye benzediğinden Kedicik diye anılır. Kedicikleri 4-11cm uzunluğunda, üzeri grimsi erguvan veya beyazımsı erguvan renkte yüzlerce tüycükten oluşur. Yaprakları yumurta veya kalp şeklinde, kenarları kertikli, önce sarımsı yeşil sonra koyu yeşil renkte ve 3-7cm uzunluğunda bir sapı vardır.

Yetiştirilmesi: Türkiye’de yabani olarak yetişmektedir. Şayet bahçe tar-lalara ekilir ise nemli ve sulak yerlerde veya ormanlık arazilere ekil-melidir.

Hasat zamanı: Titrek kavağın yaprakları ilkbaharda ve yazın toplanır, dallarının kabukları soyulur ve birlikte kurutulur, şayet tentürü yapılacak ise taze olarak işlenir.

Birleşimi: Birleşimindeki maddeleri önemine göre şöyle sıralayabiliriz;
a) Phnoglykozitler (fenolglikozitler); Salicin, Salicortin, Papulin, Tremulacin, Tremuloidin
b) Eter yağları (uçucu yağlar); α¬-ve β-Caryophylden, (+)-Bisabolol, Cadinen
c) Salicylasit türevleri; Salicylalkol ve Salicin
d) Flavonitler; Quercetin ve Rutin
e) Ayrıca tanen, reçine ve vitaminler-mineraller içerir.

Tesir şekli: İltihapları önleyici, damarları büzücü, mikropları öldürücü, ağrı dindirici, ateş düşürücü, vücuttan suyu atıcı, kaşıntıları önleyici ve safra söktürücü özelliklere sahiptir.

Araştırmalar: Steigerwald firmasının ürettiği Phtodolor isimli damla 30 ayrı klinik araştırması yapılmış ve 1151 hasta üzerinde yapılan deneyler sonuçlandırılmıştır. Bu araştırmalardan birini Hahn ve Hübner-Steiner 1988’de 45 hastası üzerinde yapmış olup hastaları üç gruba ayırmıştır; I.grup sadece bitkisel ilaç olan Kavak (Ph…) damlası, II.grup kimyasal ilaç Indometacin ve III.grupta plasebo (sahte ilaç yani renkli damla veya renkli hap) verilmiştir. Romatizmalı hastaların 4 hafta süren tedavisi sonucunda bitkisel ilacın kimyasal ilaç gibi aynı şekilde etki ettiği fakat hiçbir yan tesirinin olmadığı oysa kimyasal ilacın birçok yan tesiri olduğu tespit edilmiştir. Kavak damlası (Ph…) ile kronik poliartritit, ağrılı roma-tizma, omurilik aşınması ve yapı bozukluğu, artroz (eklemlerin bozul¬ma-sı), kas romatizması ve ameliyattan sonra ağrı tedavisi için çeşitli araş-tırma ve deneyler mevcuttur. Hepsinde de %80’lere varan iyileşme tes¬pit edilmiştir. Geniş bilgi için Stegierwald firmasına müracaat edilebilir.

Kullanılması:
Titrek Kavak kabuk ve yaprağından elde edilen çay, tentür ve natürel ilaçlar başta romatizma çeşitlerinden artritis (eklem iltihaplanması), artroz (eklemlerin bozulması), kas romatizması, sabah uyuşukluğu, ağrılı, şiş ve iltihaplı diğer romatizma türlerine karşı kullanılır.

Homeopati’de; Prostat iltihaplanması (mesane iltihaplanması ve üşüt-mesi, prostat büyümesi, basur, deri hastalıkları ve rahim iltihaplanmasına karşı kullanılır. Halk arasında ise; mide-karaciğer rahatsızlıkları, safra artırıcı, ateşli üşütme, mesane iltihaplanması ve iştahsızlığa karşı kullanılır.

Çayı: Taze veya kurutulmuş Titrek kavak kabuğu ve yaprağından iki kah-ve kaşığı demliğe konur ve üzerine 200-300ml kaynar su ilave edilerek 10-15dk demlenmeye bırakıldıktan sonra süzülerek içilir.

Çay Harmanları;

Romatizma çayı;
>25 gr Altın başak otu
>10 gr Dişbudak kabuğu
>25 gr Isırgan otu
>15 gr Civanperçemi otu
>15 gr Atkuyruğu otu
>10 gr Titrek kavak kabuğu ve yaprağı

Romatizma çayı II;
>30 gr Isırgan otu
>30 gr Altın başak otu
>20 gr Dişbudak kabuğu
>20 gr Titrek kavak kabuğu ve yaprağı

Prostat çayı;
>30 gr Isırgan kökü
>30 gr Altın başak otu
>20 gr Hamamelis kabuğu
>20 gr Titrek kavak kabuğu ve yaprağı

Homeopati’de: Titrek kavak kabuğu ve yaprağından 100gr bir şişeye konur ve üzerine %70’lik alkol ilave edilerek güneş ışınlarından uzakta muhafaza edilir. şişe iki günde bir çalkalanır ve 4-6hafta sonra süzülerek Homeopati’de <<Populus>> adı ile anılan tentür elde edilir. bu tentürden günde 3-4defa 10-15damla 4-6hafta süreyle alınabilir.

Hastalığın belirtileri (semptom):
1) Akut ve kronik mesane iltihaplanması, genellikle yaşlılarda görülürse
2) İdrar bırakırken yanma hissederse özelliklede idrarın sonuna doğru
3) İdrar bulanık, pis kokulu, sümüksü ve iltihaplı ise
4) Mide ve sindirim rahatsızlıkları ve gece terlemeleri varsa
5) Hamilelik sırasında ve ameliyattan sonra idrar rahatsızlıkları varsa
6) Mesane iltihaplanması ve buna bağlı olarak prostat büyümesi söz konusu ise
7) Mesane üşütmesine bağlı olarak rahim ve vajina rahatsızlıkları ortaya çıkıyorsa
Bu gibi hallerde Titrek kavak tentürü kullanılır.