Şifalı Bitkiler – Balık otu, Anamirta cocculus

Diğer Adları:
Balık otu, Kokkelskörner, Anamirta coculus
Balık sarmaşığı Syn: Cocculus indicus
Vasıta otu
Seyahat otu

Familyası:
Meni spermagillerden, Menispermagewâchse, Menispermeceae

Drugları:
Balık otu meyvesi; Cocculi anamirti fructus
Balık otunun sadece meyveleri tentür ve natürel ilaç yapımında kullanılır. Çok zehirli olması nedeni ile çayı içilmez.

Giriş:
Balık otu Meni spermagillerin alt grubu olan Balıkotgillerden (Anamirta) olup bu gruba ait sadece bir bitki dahil olup bu da Balık otudur. Eskiden vatanı Hindistan olan bitki subtropik ılıman olan hemen her iklimde yetişir ve yahut da yetiştirilebilir. 15. yy.dan itibaren Venediklilerin daha sonraları da diğer Avrupa ülkelerinin denizcileri deniz tutmasına karşı kullanmışlardır. Ayrıca eskiden balık otu meyveleri Balık tutmada kullanılmıştır. Çünkü Balık otu meyvesini yutan balıklar sersem-leşerek dengelerini kaybederler ve bayılarak su üzerinde ters dönerler. Bu nedenle bu bitki Balık otu diye anılır. Vasıta tutmasına karşı kullanıldığından Vasıta otu ve seyahatlerde kullanıldığından Seyahat otu diye de anılır. Birçok bitkide olduğu gibi bu bitkide de Türk yazarları bilgi vermektedirler ve bu yanlışlardan en önemlisi Balık otuna fesleğen demeleridir. Bilindiği fesleğen (reyhan) genellikle yemek ve salatalara katılan bir baharat olup boyu 30-50 cm’i bulan bir bitkidir. Oysa Balık otu 3-10 m boyunda bir sarmaşıktır ve de zehirlidir. Bir yazarımız 30 gr Balık otunun haşlanarak içilebileceğini söylemekte yani insanları açıkça öldürmek istemektedir. İnşallah bu yazarın kitabını insanlarımız okumamıştır.

Botanik:
Balık otu 3-10 m boyunda bir sarmaşık olup genellikle subtropik ve tropik ülkelerde yabani olarak yetişse de Almanya gibi soğuk ülkelerde de yetişmektedir. Yaprakları kalp şeklinde, kenarları düz ve hafif dalgalı koyu yeşil veya sarımsı sarı ve yahut ta esmerimsi yeşil renkli ve üzeri damarlıdır. Çiçekleri oldukça küçük, beyaz ve salkım şeklinde topluca bir arada bulunur. Meyveleri grimsi kahverengi, siyahımsı esmer veya mor renkte 0,5-1 cm çapında küre şeklinde, içinde 10-20 adet çekirdek bulunur.

Yetiştirilmesi:
Eskiden vatanı Hindistan olan bitki zamanla tropik, subtropik ve ılıman iklimin hakim olduğu hemen her yerde yabani olarak yetişir. Günümüzde Almanya gibi soğuk sayılabilecek ülkelerde dahi yetişmektedir. Bu nedenle Türkiye’nin hemen her yöresinde yetiştirmek mümkündür.

Birleşimi:
Balık ot meyvesinin birleşimindeki maddeleri önemine göre şöyle sıralayabiliriz.
a) Çok zehirli olan Sesguiterpen türevleri %1-1,5 oranında olup buna Picrotoxin denir. Pikrotoxin %50 Picrotoxinin ve %50 Picrotin’den oluşur.
b) Meyve kabuğunda %2 oranında Alkaloit türevlerinden; Menispermin ve Paramenispermin içerir.
c) Sabit yağlar %18-20 arasında olup bunun %inde Trigliyceridler ve %4ünde serbest yağ asitleri içerir.

Araştırmalar:
Balık ot meyvesi ile yapılan araştırmalar çok eskilere da-yanır, fakat bu araştırmalar günümüzdeki anlamda modern klinik araş-tırmaları olmayıp Homeopati doktorlarının yaptığı araştırmalardır. REIL sara, kolera ve romatizmaya; PLANAT sara, kolera ve eklem kramplarına ve de POTTER 1898’de Balık ot meyvesini sara, felç Hemipleji (yarı felç), Paralysis (inme), baş dönmesi ve baş ağrısı gibi rahatsızlıklara karşı kullanmışlardır. Uyku ilacı zehirlenmelerine karşı uyarıcı (analeptik) olarak kullanılmış ve FROHNE 1989’da yaptığı araştırmalarda denizcilerin deniz tutmasına karşı kullandıklarını gözlemlemiştir. (PP) Tabi ki bu çalışmalar yeterli olmayıp daha geniş çaplı ve ilmi araştırmalara ihtiyaç duyulmaktadır. (PP. 155)

Tesir şekli:
Sinirleri teskin edici, uyarıcı, kuvvet verici (vücuda), kramp çözücü ve iltihapları önleyicidir.

Kullanılması:
a) Homeopati de başta seyahat esnasında vasıta tutması, baş dönmesi, baş ağrısı, migren, bulantı, uyku yetersizliği çekme, beyin yorgunluğu, uyuyamam, sara, başın boş olduğunu düşünme, titreme, kramplar, şişkinlik, geceleri uyanma gibi haller ve ağrılı ve sancılı adet görme, sürekli vardiya değiştirme nedeni ile dermansızlık ve halsizlik gibi hallerde kullanılır. Genellikle sabahları sabah uyuşukluğunu atabilmek için aşırı kahve içme yerine ondan daha etkili olan Balık ot meyve tentürü kullanılır.

Çayı:
Balık ot meyvesinin çayı içilmez zira oldukça çok zehirlidir.
Homeopati de: Balık ot meyvesinden 10 gram bir şişeye konur ve üzerine 90 ml %70lik Alkol ilave edilir ve şişe iki günde bir çalkalandıktan sonra 4-6 hafta süzülerek Homeopati de <<Cocculus>> ismi ile anılan bir tentür elde edilir. Bu tentür çok zehirli olduğundan 10 ml’si 90 ml %70lik alkolle karıştırıldıktan sonra kullanılır. Cocculus’tan günde 3-5 defa 3-5 damla 4-6 hafta süreyle alınır.

Yan tesirleri:
Balık ot meyvesi çok zehirli olup 0,2 gramı zehirler, 2-3 gramı ise öldürebilir.