Şifalı Bitkiler – Güneş Gülü, Drosera ramentacea

Diğer Adları:
Güneş Gülü, Sonnentau, Drosera ramentacea BURCH
Büyük Güneş gülü
Afrika Güneş gülü
Uzun yapraklı Güneş gülü
Kırağı otu
Sinekkapan
Böcekkapan

Familyası:
Güneşgülügillerden, Sonnentaugewâchse, Droseraceae

Drugları:
Güneş gülü otu; Droserae herba
Güneş gülünün yaprak, çiçek ve sürgünleri yani otu çay, tentür ve natürel ilaç yapımında kullanılır.

Giriş:
Güneş gülünün bilinen 150 türü mevcuttur ve bunların yetiştiği yöreye göre iki gruba ayırmak mümkündür.
1) Ilıman iklimde yetişen Güneş gülleri; Yuvarlak yapraklı Güneş gülü; D.rotundifolia, Uzun yapraklı Güneş gülü; D.longifolia (D.anglica) ve Orta yapraklı Güneş gülü; D.intermedia’yı sayabiliriz.
2) Tropik ülkelerde yetişen Güneş gülleri; Madagaskar Güneş gülü; D.madagascariensis, Asya Güneş gülü; D.peltata ve Büyük (Afrika) Güneş gülü; D.ramentacea BURCH’u sayabiliriz.
Eskiden genellikle Avrupa ve Rusya’da yetişen Güneş gülü kullanılırken zamanla bunun tükenme tehlikesi ile karşı karşıya kalınması ve ılıman ülkelerde yetişen türlerin yetiştirilmesinin zor olması nedeni ile bugün genellikle Büyük Güneş gülü yetiştirilmekte ve bu da natürel ilaç yapımında kullanılmaktadır. Madagaskar Güneş gülü ile Büyük Güneş gülü birbirine çok benzediklerinden pek ayırt edilemezler ve aynı şekilde kullanılırlar.

Botanik:
Büyük Güneş gülünün alt yaprakları 8-12cm uzunluğunda ve gövde yaprakları ise değişken sıra ile dizilmiş olup her biri 1-2cm uzunluğunda, 2-4cm eninde, ters yumurta şeklinde, üzeri tüylerle kaplı ve alt yüzeyi küçük ve de beyaz tüylüdür. Yaprakların üzerindeki kırmızımsı tüylerin uç kısmında küçük damla şeklinde yapışkan bir sıvı bu¬lunur ve bu sıvı kırağı düşmüş gibi bir görünüm verir. Yapraklara konan sinek veya küçük böcekler yavaş yavaş yaprak üzerindeki kırmızı tüyler tarafından sarılır ve sinek veya küçük böceklerin vücudundaki sıvı emi¬lerek alınır. Güneş gülü protein sindiren bir özelliğe sahiptir.

Yetiştirilmesi:
Genellikle Madagaskar ve Doğu Afrika ülkelerinde yetiş-tirilen bitki kurutulduktan sonra endüstri ülkelerine satılır. Güneş gülü Türkiye’nin Akdeniz bölgesinde yetiştirilebilir.

Birleşimi:
Büyük Güneş gülünün birleşimindeki maddeleri önemine göre şöyle sıralayabiliriz;
a) Naphthachinon türevleri (Naftaçinon türevleri) %0,1-0,3 arasında olup en önemlileri; Ramenton (2-metil-5, 8-dihidroksi-1,4-naphthochinon), (7-metil-5-dihidroksi-1,4-naphthochinon), Carboxy-oxy-naphthochinon (C.O.N) ve Pulmebagin’i sayabiliriz.
b) Flavonitler ve Flavonitglikozitler; 1) Flavonitler; Quercetin, Myrcetin ve Kâmpferol 2) Flavonitglikozitlerden; Hyperosid ve Qercetin-3-digalaktosit içerir.

Araştırmalar:
Hahnemann 1817’de Güneş gülü tentürü ile birçok tedavi denemeleri yapmış ve 132 semptom (hastalıkların belirtileri) tespit etmiştir. Erlangenli Farmakolog Heiz ve ekibi 1920 Güneş gülü otu ekstresi ile fareler, tavşanlar ve kobaylar üzerinde tedavi denemeleri yapmışlar ve bronş ve gırtlak mukozası ve de lenf organlarına karşı etkili olduğunu tespit etmişlerdir. (LBH.I.760)
1) W.Buchmüller ve ekibi 1964’de bronşit, farenjit (yutak iltihaplanması) ve larenjit (gırtlak iltihaplanması) rahatsızlıkları olan 110 hasta üzerine tedavi denemesi yapmışlardır. Bunlardan 93’ünün durumunda ya çok iyi veya iyi derecede düzelme olduğunu tespit etmişlerdir. (ZP.1.93.53)
2) K.M.Köhler ve ekibi 1962’de 120 küçük çocuk ve bebek üzerine Güneş gülü ekstresinden elde edilen fitille tedavi denemesi yapmışlar. Bu tedavi denemesinde bronşit, farenjit ve öksürük rahatsızlıkları olan küçük hastaların durumunda genellikle çok iyi derecede iyileşme görülmüştür. (Age)
3) W.Dittrich ve ekibi 1967’de bronşit rahatsızlığı olan 150 hasta üzerinde tedavi denemesi yapmışlar ve hastaların durumunda gayet iyi neticeler elde etmişlerdir. (Age)

Tesir şekli:
Antibiyotik (mikropları öldürücü), krampları çözücü, öksürü¬ğü önleyici, balgam söktürücü ve iltihapları önleyicidir.

Kullanılması:
a) Araştırmalara göre Güneş gülü otu ekstresi, damlası, fitili veya natü¬rel ilacı başta; bronşit, öksürük, boğmaca, farenjit ve larenjite karşı kullanılabilir.
b) Komisyon E’nin 5/12/1984 tarih ve 228nolu Monografi bildirisine göre başta kramplı ve tahrişli öksürüğe karşı kullanılır.
c) Homeopati’ye göre Güneş gülü tentürü başta; kramplı-tahrişli ök-sürük, boğmaca, ses kısılması, bronşit, astım, gırtlak hassasiyeti, akciğer veremi ve kemik veremine karşı kullanılır.
d) Halk arasında; bronşit, farenjit, larenjit, boğmaca, astım, öksürük ve verem gibi rahatsızlıklara karşı kullanılır.

Çayı:
İki kahve kaşığı Güneş gülü otu demliğe konur ve üzerine 300-500ml kaynar su ilave edilerek 5-10dk bekletildikten sonra süzülerek içilir. Güneş gülü otundan günde 3-5defa 4-6hafta süre ile içilir.

Çay Harmanları;

Gökçek Bronşiyal Astım çayı;
>20 gr Güneş gülü otu
>20 gr Kekik otu
>20 gr Hatmi kökü
>10 gr Veba otu kökü
>30 gr Çörek tohumu

Gökçek Boğmacaya çayı;
>20 gr Sinirli ot
>20 gr Calba çiçeği
>20 gr Rezene tohumu
>25 gr Kekik otu
>15 gr Güneş gülü otu

Gökçek Boğmacaya çayı;
>20 gr Rezene tohumu
>20 gr Kekik otu
>20 gr Melek otu kökü
>25 gr Itır kökü
>15 gr Güneş gülü otu

Gökçek Boğmaca çayı;
>20 gr Hatmi kökü
>25 gr Itır kökü
>20 gr Rezene tohumu
>20 gr Kekik otu
>15 gr Güneş gülü otu

Gökçek Boğmaca ve kramplı öksürük çayı;
>30 gr Kekik otu
>30 gr Güneş gülü otu
>30 gr Çörek tohumu
>10 gr Calba çiçeği

Gökçek boğmaca ve kramplı Öksürük çayı;
>30 gr Kekik otu
>30 gr Güneş gülü otu
>30 gr Çörek tohumu
>10 gr Boğa dikeni otu

Gökçek bulaşıcı Hastalıklar çayı;
>20 gr Sinirli ot
>20 gr Menekşe otu
>15 gr Verem otu
>15 gr Güneş gülü otu
>30 gr Çörek tohumu

Gökçek Boğmaca çay;
>20 gr Hatmi kökü
>20 gr Kekik otu
>20 gr Güneş gülü otu
>10 gr Öksürük otu
>10 gr Boz otu
>20 gr Çörek tohumu

Gökçek Verem çayı;
>20 gr Sinirli ot
>20 gr Kekik otu
>10 gr Kuşekmeği otu
>10 gr Verem otu
>10 gr Güneş gülü otu
>30 gr Çörek tohumu

Gökçek Nefes yolları bulaşıcı hastalıkları çayı
>30 gr Kekik otu
>20 gr Sinirli ot
>20 gr Güneşi gülü otu
>30 gr Çörek tohumu

Homeopati’de:
Güneş gülü otundan 20gr bir şişeye konur ve üzerine 200ml %70’lik Alkol ilave edilerek güneş ışığından uzakta iki günde bir çalkalamak suretiyle 4-6hafta muhafaza edildikten sonra süzülerek Home¬opati’de<<Drosera>>ismi ile anılan tentür elde edilir. Bu tentürden günde 3-5defa 10-15damla 4-6hafta süre ile alınır.

Hastalığın belirtileri (semptom):
1) Kaşıntı ve gıcık rahatsızlığının sebep olduğu kramplı öksürük
2) Temiz havada baş dönmesi ve sola düşme eğilimi
3) Yüzün solu soğukken sağı kuru ateşli ve batıcı, ağrılı ise
4) Kramplı, gıcıklı ve hırıltılı öksürük nedeni ile nefes almaya zaman bulamama
5) Ses kısılması, sesin derinden gelmesi, kuru ve boş gibi gelen öksürük
6) Balgam koyu ve çıkmak bilmez ve boğazda takılı kalırsa
7) Boğmaca ile birlikte boğuluyormuş gibi hissetme
8) Veremlide görülen kramplı öksürük gırtlaktan geliyorsa
Bu gibi hallerde Güneş gülü otu tentürü kullanılır.

Yan tesirleri:
Tarife uyulması halinde herhangi bir yan tesiri yoktur. Şayet yüksek dozajda alınırsa kusma ve ishale neden olur.

B) Yuvarlak yapraklı Güneş gülü, Eurupaische Sonnentau, Drosera rotundinfolid
Avrupa Güneş gülü
Eskiden genellikle Yuvarlak yapraklı Güneş gülü kullanılmakta idi. Zamanla yok olma tehlikesi sezilince bu bitki koruma altına alındı. Bir diğer durum ise bu Güneş gülünün yetiştirilmesi çok zor ve çok yavaş olması nedeni ile yeterince verim elde edilememiştir. Bu nedenle daha hızlı gelişen yaz ve kış solmayan Büyük Güneş gülü tercih edilmektedir.

Botanik:
Yaprakları yuvarlak, çark gibi yan yana dizili, uzun saplı, üzeri yeşilimsi kırmızı renkli, üzerinde kırmızı tüyler ve bu tüylerin üzerinde su damlası gibi yapışkan sıvı madde bulunur. Çiçekleri uzun bir sap (10-25cm) üzerine salkım şeklinde 4-14adet çiçek dizilmiş olup çiçekleri beyaz renklidir.

Kullanılması:
Aynı yukarıdaki şekildedir.

Birleşimi:
Birleşimindeki önemine göre şöyle sıralayabiliriz;
a) Nophthachinon türevleri; Plumbagin, Droseron (3-hidroksi-plumbagin), Metiljuglon ve İZDshinanolon
b) Flavonitler ve Flavonitglikozitler içerir.

Yan tesirleri:
Yan tesiri aynı yukarıdaki gibidir.