Şifalı Bitkiler – Kabak, Cucurbita pepo

Kabak, Kürbis, Cucurbita pepo
Bahçe kabağı Türkenkopf (Cucurbita pepo L. Convar
Sakız kabağı citrulinina var styiaca GERB.)
Sebze kabağı

Familyası: Kabakgillerden, Kürbisgewâchse, Cucurbitaceae

Drugları: Kabak tohumu: Cucurbita semen
(Cucurbita peponis semen)
Kabak tohumlarının ekstresinden Natürel ilaçlar yapılır. Yağı çıkartılır, çe-kirdekleri soyularak yenir ve de meyvesinin etli kısmından yemek ya¬pılır.

Giriş: Kabağın vatanı Meksika ve ABD’nin Güneybatı eyaletleri özellik¬le¬de Texas olup, Amerikanın keşfinden sonra Avrupa’ya getirilmiş ve buradan dünyanın diğer ülkelerine yayılmıştır. Bugün yeryüzünde 25 Kabak çeşidi olup, her çeşidin ayrıca yine birçok alttürü mevcuttur. Bunlardan üç türün ve bunların alttürlerinin tohumları Natürel ilaç yapımında kullanılır. 1)Sakız kabak; Cucurbita pepo L. 2) Balkabağı; Cucurbita maxima LAM. Ve Misk kabağı; Pepo moschata (Lam.) Poiret’i ve bunların alt gruplarını sayabiliriz. Bu türlerden en çok Sakız kabağı kullanılmakta olduğundan bu türü inceleyeceğiz.

Botanik: Kabağın kolları 10 metreyi bulabilir. Oldukça çok kollara ayrılır, üzeri tüylü ve köşelidir. Yaprakları kalp şeklinde, beş loplu, loplar bazen hafif, bazen derince, ucu sivri kenarları hafif kertikli ve uzun saplıdır. Çiçekleri 7-10 cm uzunluğunda, uç kısmı beş loplu, beyazımsı sarı veya altın sarısı renktedir. Meyveleri 15-50 cm çapında, yuvarlak, küre şek¬lin-de veya silindir şeklinde beyazımsı sarı veya altın sarısı renkte, içi beya-zımsı sarı veya sarı renkte lifli şeklindedir. Çekirdekleri 7-15 cm uzun-luğunda, 5-10 mm genişliğinde basık şekilde, yumurta şeklinde, beyaz renkte sert kabuklu, tohumları beyaz veya esmer renktedir.

Yetiştirilmesi: Kabak çekirdekleri Nisanda saksı veya seralara ekilir ve fideleri Mayıs’ta bahçelere ekilir. Kabağın ana gövdesi 4. yan kolun ayrılmasından itibaren kesilir böylece kabağın gücünün sürgün veya çiçeklere gitmesi önlenerek iri kabaklar vermesi sağlanır. Bir kabak gövdesinde en fazla 8 çiçek bırakılır ve böylece iri kabaklar elde edilir.

Hasat zamanı: Kabağın olgunlaşan meyveleri Ekim ayında toplanarak, çekirdeklerini çıkardıktan sonra temizlenerek temiz bezler üzerinde kurutulur.

Birleşimi: Kabak tohumunun birleşimindeki en önemli maddeleri şöyle sıralayabiliriz:
1) Sterol türevlerinden genellikle Δ5, Δ7 ve Δ8-Sterol türevleri %1 oranında bulunur. 100 gram kabak tohumunda 10-15 mg Δ5-Steroller, 40-50 mg Δ7-Steroller ve 1-2 mg Δ8-Sterol türevleri içerir.
a) Δ5-Steroller’e; Codisterol, Clerolsterol, Sitosterol, Cholesterol ve Campesterol’u sayabiliriz.
b) Δ7-Steroller’e; Spinasterol, Avenasterol, Isoavenasterol, Episterol, Chondrillasterol, Dihiydrospinasterol, Peposterol, Fungisterol ve Dihydrofungisterol’u sayabiliriz.
2) Yağ asitleri; %35-50 oranında bulunur ve en önemlileri; %35-70 Linolenasit, %15-45 Oleikasit, %15 Palmitinasit ve %3-6 Stearinasitten oluşur.
3) Aminoasitler; %0,2-0,7 Cucurbitin (=3-Amino-3-Carboxypyrrolidin), m-Carboxyphenylalanin, p-Pyrazolylalanin, 8-Aminobutterasit’i sayabiliriz.
4) Diterpenler; Cucurbinasit, Cucurbinasitglikozit, Cucurbinasitmetilglikozit, Abscisinasit ve Vomifoliol’u sayabiliriz.
5) Ayrıca; %25-40 Protein, E-Vitamini, Mangan, Çinko, Bakır özelliklede Selen içerir.

Tesir şekli: Karaciğeri güçlendirici, idrar arttırıcı, müshil yapıcı, bağırsak kurtlarını düşürücü ve Prostat şişmesini önleyici özelliklere sahiptir.

Araştırmalar: Kabak tohum ekstresinden elde edilen Prosta Fink forte Kapsülleri ile 2245 Prostatlı hasta üzerinde 3 aylık tedavi denemesi yapılmıştır. Bu süre sonunda akut, kronik prostat rahatsızlığı, prostatın şişmesi (BPE=Benign Prostatic Entargement) sonucu ortaya çıkan sık idrar yapmaya çıkma, idrarını boşaltamama, gece sık sık idrarını yapmak için kalkma, idrarını yaparken yanma hissetme ve idrarını yaptıktan sonra tamamen boşaltamaması nedeni ile son damlaları üzerine damla¬tması gibi rahatsızlıklara karşı kullanılmış ve iyi neticeler alınmıştır. Ka¬ba¬ğın birleşimindeki Δ7-Sterollerin Prostatın hormonlarından Dihydro-testosteron’unun (DHT) oranını düşürdüğü ve böylece Prostat büyü-mesinin önüne geçtiği tespit edilmiştir. Yapılan araştırmalarda Prostat rahatsızlığı çekenlerde DHT hormonunun sağlıklı olanlara göre 6-7 kat daha fazla olduğu tespit edilmiştir. (Z.P. 2.99.71)

Kullanılması: Araştırmalara göre başta Prostat şişmesi (Ur şeklinde bü-yümesi= Benign Prostatic Entargement) sonucu ortaya çıkan idrar tuta-mama, gece sıkça kalkma, idrarını tamamen boşaltamama ve üzerine damlatma, sık sık tuvalete çıkma, Prostat iltihaplanması ve Prostat ağrı-ları gibi rahatsızlıklara karşı kullanılır. Ayrıca eskiden Halk arasında bağırsak kurtları, kıl kurtları, solucanlarına karşı ve karaciğeri zehirler¬den arındırmak için kullanılırdı. Kabak tohumunun birleşimindeki Cu¬cur¬bin bağırsak kurtlarını ve solucanlarını düşürücüdür, fakat oldukça az miktardadır. Bu nedenle oldukça çok kabak tohumu yemek gerekir. Ba-ğırsak solucan ve kurtlarını düşürmek için günde 300-400 gram kabak çekirdeği soyularak tohumları yenir veya 30-40 gram tohum yağı içilir. Kabak tohumlarını yedikten bir saat sonra 20-30 gram Hint yağı içilir ise bağırsak kurtları ve solucanları dökülür.

Ekstre: kabak tohumunun ekstresyonu ile elde edilen ekstresi elde edilir.

Yan tesirleri: Bilinen bir yan tesiri yoktur.

B) Balkabağı, Riesen Kürbis, Cucurbita maxima LAM.
Helvacı kabağı
Kestane kabağı
Yaprakları oldukça büyük, koyu yeşil, lopları hemen hemen belirsiz, kenarları seyrek narin kertikli ve uzun saplıdır. Meyveleri oldukça iri te¬ker şeklinde, göbeği boş, etli kısmı turuncu veya balımsı renktedir. Mey-velerinin tatlısı yapılır, bu nedenle Balkabağı diye anılır. Türk ya¬zarlardan bazıları Balkabağını Misk kabağı diye anmaktadır. Ben bu ne¬denle her üç kabak türünün ayrı ayrı fotoğraflarını çektim.

C) Misk kabağı, Moshus Kürbis, Cucurbita moschata
Misk kabağının yaprak ve çiçekleri aynı Balkabağının yaprak ve çiçekleri gibidir. Meyvelerinin dışı siyah, dilim dilim çizgilidir ve meyvenin kokusu Misk esansının güzel kokusuna benzediğinden Misk kabağı diye anılır.