Şifalı Bitkiler – Kara pelin otu, Artemisia abrotanum

Kara pelin otu, Eberraute, Artemisia abrotanum

Familyası: Bileşikgillerden, Korbblütengewaechse, Asteraceae

Drugları: Kara pelin otu: Abotani herba
Kara pelin otunun yaprak, çiçek ve sürgünleri çay ve natürel ilaç ya-pımında, tentür yapımında ise sadece taze yaprakları kullanılır.

Botanik: Vatanı Türkiye’nin doğusu ve güney Azerbaycan olup, buradan Avrupa ve Asya’ya yayılmıştır ve de Amerika’ya götürülmüştür ve orada da yayılmıştır. Latincede ’’abros’’ yani ve ince anlamına gelir. 50-120cm boyunda dikine yükselen çok yıllık, gövdenin alt kısmı odunsu ve hafif tüylü, üst kısmı sık çatallaşan ve dikey olarak yükselir. Alt yaprakları kanat şeklinde ve her kanatta tekrar yan yapraklardan oluşur ve üsteki yaprakları sadece bir kanattan meydana gelir. Kanadı oluşturan yap¬rak¬lar iplik gibi ince, nadiren, yeşil renkli, sapları ise grimsi beyaz renklidir.

Çiçekleri: Bitkinin üst kısmındaki sürgünlerine salkım şeklinde dizilmiş, başakları aşağı doğru eğik, oldukça küçük ve sarımsı renklidir. Bitki limonsu ve aromalı güzel bir kokusu vardır.

Yetiştirilmesi: Türkiye’nin doğusunda yabani olarak yetişen kara pelin, hemen her yörede yetiştirilebilir.

Hasat zamanı: Ağustos’tan Ekim’e kadar kara pelin otu (yaprakları, çiçekleri ve sürgünleri) toplanarak kurutulur. Şayet tentürü yapılacak ise taze yaprakları kullanılır. Malesef şifalı bitkiler toplama, kurutma, pa-ketleme ve depolama işlemleri sırasında çok yanlışlar yapılmaktadır. Bitkinin şifalı kısmı yaprak veya çiçekleri ise asla Güneş altında kuru-tulmaz ve mutlaka gölgede kurutulmalıdır. Ayrıca örneğin bitki 5 günde kurudu ise, 2 gün daha kurumada bırakmak mahzurludur, çünkü birleşi-mindeki eterik yağları kaybettiğinden kalitesi düşer. Sadece bitki kökleri Güneş’te kurutulur ve kurur kurumaz hemen paketlenip depolanması gerekir. Şifalı bitkilerin Aktarlar’da açıkta satılması kalitesini kısa sürede düşürür ve etkisini oldukca azaltır.

Birleşimi:
a) Eterik yağ türevleri %03-1 arasında olup en önemlileri; 1,8-Cineol, Fenchen, Sabinen, Caryophyllen ve Humulen içerir.
b) Flavonlar; rutin, (=Quercetin-3-rutinosit) ve Artemitin
c) Kumarinler; Izofraxidin, Scopoletin ve Umbelliferon
d) Purinlerden; Adenosin, Adenin, Guanin ve Urik asit
e) Ayrıca C-vitamini, Taninler %6, Poatsyum, fosfor ve silisikasit içerir.

Tesir şekli: Hazmı kolaylaştırıcı, safrayı artırıcı, tonik, iltihapları önleyici ve kadınlarda adet halini düzenleyici özelliklere sahiptir.

Araştırmalar: Niesschulz ve Schmersahl ve de ekipleri 1968 yılında kara pelinle yaptıkları araştırmalarda kara pelinin safrayı artırıcı özeliğinin olduğunu tespit etmişlerdir. Özelikle de kara pelinin birleşimindeki izofraxinin bu etkiye sahip olduğu belgelenmiştir. (LBH 2.891)

Kullanılması:
a) Üniversite kliniklerinde insanlar üzerinde ve hayvanlar üzerinde tedavi denemekleri ve araştırmalar yapılmıştır, fakat bu yeterli değildir. Bu nedenle bugünkü bilgilere göre 2. sınıf bir şifalı bitkidir. Kara pelin otu yerine göre daha etkili olan başka bitkiler kullanılmalıdır. Örneğin zayıflığa karşı Centiyan, Mübarekotu, Çemen, Pelin otu preparat-ları veya Gökçek İksiri daha etkilidir.
b) Halk arasında: Kara pelin otunun damlaması veya hapı başta kansız¬lık, iştahsızlık, zayıflık, mide-bağırsak, karaciğer ve pankreas yetersizliğine karşı salgı üretmesi ve sindirim bozukluklarına karşı kullanılır.

Çay: Kara pelin otundan 2 tatlı kaşığı demliğe konur ve üzerine 300-500ml kaynar su ilave edilerek, 5-10dakika demlemeye bıraktıktan sonra süzülerek içilir. Kara Pelin otu aynı Pelin otu gibi kullanılır ve o olma¬dığı zaman onun yerine kullanılabilir.

Homeopati’de: Taze Pelin yapraklarından 100gr bir şişeye konur ve üzerine 500ml %70’lik alkol ilave edilir ve güneş ışınlarından uzakta muhafaza edilir. Şişe iki günde bir çalkalanır ve 4-6hafta sonra süzülerek Homeopati’de <<Abrotanum>> adı ile anılan tentür elde edilir. Bu tentürden günde 3-4defa 10-15damla 4-5hafta süreyle alınır. Kara pelinde aynı pelindeki posyonlar gibi hazırlanabilir ve pelin yerine kara pelin otu kullanılabilir. Kara pelin otu özellikle kansızlık, zayıflık (sıska, cılız), gut, romatizma, ishal ve kabızlığa karşı kullanılır.

Hastalığın belirtileri (semptom):
1) Geçimsiz, depresif, sinirli ve zayıf çocuklar
2) Zayıflık şayet ayak ve bacaklarda gövdeye göre daha fazla ise
3) Çocuk yemesine rağmen zayıfsa
4) Gutlu ve romatizmalı, sürekli ishali varsa ve burnu kanıyorsa
5) Bacaklar ince, ayaklar ve ayak parmakları ölmüş gibi soğuk ve donuksa
6) Soğuğa karşı aşırı duyarlı ve dermansız ise
7) Kalp civarında sert ve acı ağrılar
8) Gözler iltihaplı ve gözün kenarı mor ise
9) Başını tutmak ağır geliyorsa
10) Çocuklarda gelişme bozukluğu, kas ve eklemlerde dermansızlık
11) Mide ağrıları geceleri artarsa
Bu gibi hallerde Kara pelin otu tentürü gerekir.

Yan tesirleri: Tarife uyulmadığında pelin kadar olmasa da zararlıdır. Hamilelerin içmemesi gerekir.