Sarmaşık | 10-30m | 5-9 Aylar | Ça,Ho,Na | Kabuğu
Kondurango, Kondurango, Marsdenia condurango REICHB. Syn: Marsdenia reichenbachii TRIANA, Pseudomarsdenia condurango SCHLECHTER
Familyası: İpekotugillerden, Seidenpflanzengewaechse, Asclepiadaceae
Drugları: Kondurango kabuğu: condurango cortex
Kondurango kabuğu çay, tntür ve natürel ilaç yapımında kulanılır.
Giriş: İpekotugillerden, bir alt grubuna ait olan marsdeniagillerin tak¬riben 250 alt türü mevcuttur, fakat bunlardan sadece marsdenia
condurango ismi ile anılan bu tür şifa maksadıyla kullanılır. Asıl vatanı Ek¬vator, Peru ve Kolombiya olan bitki önce doğu Afrika sonra diğer tropik ülkelerde kültür bitkisi olarak yetiştirilmeye başlanmıştır.
Botanik: Boyu yetiştiği yöreye, toprağa ve iklime bağlı olarak 10-30 met-re olabilen bir sarmaşıktır. Gövdenin çapı 10 cm’i bulabilir. Yaprakları 8-12 cm uzunluğunda, 5-9 cm eninde, kalp veya yumurta şeklinde, üzeri sık tüylü, uzun saplı ve çapraz şekilde dört yaprak sapı gövdeye bağlıdır. Çiçeklerin beş adet taç yaprakları vardır ve çan veya koni şeklinde, kısa saplı, yeşilimsi renkte ve çiçekleri topluca bir arada şemsiye görünümü veririler.
Yetiştirilmesi: Kondurango tropik ve subtropik iklimde yetişen bir bitki olması nedeniyle Türkiye’de ancak seralarda yetiştirilebilir.
Hasat zamanı: Yılın hemen her mevsiminde dal ve sürgünlerin kabuk¬ları soyularak güneşli ve havalı bir yerde kurutulur. Kondurango kabukları 10-20 cm uzunluğunda 1-3 cm eninde ve 4-8 mm kalınlığında oluk veya boru şeklinde, dışı grimsi esmer içi açık grimsi esmer renklidir.
Birleşimi: Birleşimindeki maddeleri önemine göre şöyle sıralayabiliriz:
a) Condurango glikozitleri %1-2,5 arasında olup en önemlileri; condurangogenin A, Condurangoglikozit A, A0,A1,B0,C0,C1,D0,E0,E2 ve E3’ü sayabiliriz. Bunlar Asetikasit ve Sinamikasitle esterli ve çeşitli şeker glikozitleri; Glukozlar, Cymarozlar, Oleandrozlar ve 6-Pesoxy-3-0-Metilallozların zincirleme birleşiminden oluşur.
b) Flavonitler; Hyperin, Trifolin, Rutosid ve Quercitrin
c) Kumarinler; Cumarin, Aesculetin, Cichoriin ve Umbelliferon
d) Karbonikasitler; Kahve asidi, Klorogenasit ve Kumar (Cumarasit)
Tesir şekli: iştah açıcı, hazmettirici ve mide asidini artırıcı özelliklere sahiptir.
Kulanılması:
a-) Üniversite kliniklerinde tedavi denemeleri ve araştırmalar yapıl-mamıştır. Bu nedenle bugünkü bilgilere göre 2. sınıf bir şifalı bitkidir. Kondurango yerine göre daha etkili olan başka bitkiler kulla¬nıl¬malıdır. Örneğin iştahsızlığa karşı Çentiyan kökü-, Acıyonca-, Kan¬taron preparatları veya Gökçek İksiri daha etkilidir.
b-) Komisyon E’ye göre 15.10.1987 tarihli ve 193 nolu monografi bildirisine göre kondurango başta iştahsızlığa karşı kullanılır.
c-) Halk arasında mide asidini arttırarak sindirimi kolaylaştırıcı olarak kullanılmıştır. Eskiden mide kanseri ve frengiye karşıda kullanıl¬mıştır, fakat klinik araştırmalarına göre etkisi ispatlanamamıştır.
Çayı: Bir tatlı kaşığı kondurango demliğe konur ve üzerine 300-500 ml soğuksu konur ve bir taşımlık kaynatıldıktan sonra 4-5 saat beklemeye bırakılır sonra süzülerek içilir. Şayet yeterince dinlenmemiş ise birleşi-mindeki maddelerin büyük bir kısmı dışarı çıkamaz.
Homeopatide: İnce kıyılan Kondurango kabuğundan 50 gr Demliğe konur ve üzerine 500 ml %70’lik alkol (Etanol) ilave edilir.şişe gün ışı¬ğından uzakta 4-6 hafta muhafaza edilir ve bu süre içinde arada bir çalkalanır.
Çay Harmanları;
Sinirsel kramplı mide rahatsızlıklarına karşı posyon;
>20 gr Kırlangıç otu ekstresi
>20 gr Kılıç otu ekstresi
>5 gr Çan otu
>20 gr Kaz otu
>10 gr Meyan kökü özü
>20 gr Bizmut nitrat
>5 gr Kalsiyum karbonat
Pankreas kuvvetlendirici posyon;
>20 gr Devedikeni tohumu ekstresi
>20 gr Kondurango ekstresi
>20 gr Hindiba otu ekstresi
>20 gr Jumbel ekstresi
>20 gr Keçisedefot ekstresi
>0,1 gr Kargabüken ekstresi
Sindirim kuvvetlendirici posyon;
>30 gr Eğri kökü ekstresi
>15 gr Çentiyan ekstresi
>30 gr Turunç ekstresi
>15 gr Kondurango ekstresi
>10 gr Tarçın ekstresi
Yan tesirleri: Bilinen bir yan tesiri yoktur; şayet tarife uyulur ise.