Şifalı Bitkiler – Mate, Mate ağacı, ilex paraguariensis

Peru çayı
Mate

Familyası: Çobanpüskülügillerden, Stechoalmengewâchse, Agvifoliaceae
Drugları: Matenin sadece yaprakları çay yapımında kullanılır.

Botanik: Vatanı Latin Amerika’nın Güneyi olup başta; Güney Brezilya, Kuzey Arjantin, Peru ve Uruguay’da yetişir ve de yetiştirilir. Tabiatta yabani olarak yetişen Mate ağacı 10-20m boyunda iken özel olarak çay yapımında kullanmak için yetiştirilen Mate ağacının boyu ise sadece 2-5m büyüklüğünde olur. Yaprakları ters yumurta şeklinde, 4-8cm geniş*liğinde, 10-20cm uzunluğunda, kenarları hafif kertikli, üst yüzeyi koyu ve alt yüzeyi açık yeşil renklidir. Çiçekleri çok küçük ve topluca bir demet gibi bir arada ve yaprak saplarının dibinde bulunur ve de bir dalda 30-50 çiçek olabilir. Çiçeklerin taç yaprakları oldukça küçük, beyaz renkte, genellikle 4 adet olup, ortada yeşilimsi bir göbek bulunur. Göbek zamanla büyüyerek meyveye dönüşür. Meyveleri önce yeşil iken olgun*laştıkça siyahlaşır, küre şeklinde, mercimek büyüklüğünde olup içinde 4-7adet çekirdek bulunur.

Yetiştirilmesi: Türkiye’nin Akdeniz ve Ege bölgesinde yetiştirilmesi oldukça kolay olup herhangi bir özel itinaya gerek yoktur.

Hasat zamanı: Her iki yılda bir kesilen dallardan yaprakları dövülerek veya sıyrılarak ayrılır. Yaprakların kararmaması için özel silindirlerde 350-400 derecede 20-30saniya kavrulması veya 60-80 derecede 5-6sa sıcak hava ile kavrulur. Bu işlemler tecrübe gerektirdiğinden hayli zor bir iştir.

Birleşimi: Mate’nin yapraklarındaki maddeleri önemine göre şöyle sıralayabiliriz;
a) Purinalkaloitler %0,5-2arasında olup Coffein %0,4-1,5arasında ve Thcobromin %0,1-0,3 arasında ve çok az miktarda Thopyllin içerir.
b) Flavonitler; rutosid kâmpferolglikozit, Quercitringlikozit ve İzoquercitringlikozit
c) Saponinler; Ursolasidi, Oleonolasidi ve Metasaponin,Vitaminlerden; B1, B2, B3, B6 ve C vitamini
e) Ayrıca Saponinler ve az miktarda az miktarda eterik yağ içerir.

Tesir şekli: Sinirleri uyarıcı, damarları büzücü ve metabolizmayı kuvvet*lendirici özelliklere sahiptir.

Kullanılması: Komisyon E’ye göre Mate çayı zihinsel ve bedensel yor*gunluğa karşı kullanılır. Halk arasında bağırsakları çalıştırma ve yor*gunluğa karşı kullanılır.

Çayı: İki kahve kaşığı Mate yaprağı demliğe konur ve üzerine 300-400ml kaynar su ilave edilerek 5-10dk demlenmeye bırakıldıktan sonra süzülerek içilir.

Yan tesirleri: Çok aşırı miktarda içilmesi halinde bazı rahatsızlıklara sebep olabilir. Latin Amerika’da Mate çayını çok sıcak içenlerde yutak, kalkan bezi ve yemek borusu kanseri olduğu görülmüştür. Mate çayı ile Çobanpüskülü birbirinden farklıdır. Bu nedenle aynı maksatla kull

a*nılamazlar.

Bağırsak florası ve kılcal kan dolaşımı sağlıklı yaşayabilmek için çok önemlidir. Çünkü vitamin, mineral, aminoasit, enzim, glikoz, vb, besleyici maddenin hazırlanması, hücrelere ulaşması ve de mikroplarla mücadele eden makrofaj, T ve B- Hücreleri gibi savunma mekanizmalarının hücre aralarında dolaşması buna bağlıdır.Gökçek İksir’i ile tedavi olmak mümkündür. Tabii doğru beslenirseniz tedavi sürecide o oranda kısalır.Gökçek İksiri vücudu cüruflardan arıtır, iltihaplı hastalıkları iyileştirir ve bağışıklık sistemini güçlendirir.Gökçek Tonik mide-bağırsak rahatsızlıkları, deri hastalıkları ve her türlü alerjiye karşı etkilidir.

Asla peynir yememeli, çünkü asidoza ve iltihaplanmaya sebep olur.Siyah çay, kahve ve kola içilmemeli, çünkü bağırsakları kurutur ve vitamin, mineral ve aminoasitlerin alımını (absorbesini) önler.Alkol ve sigaranın zararları belli kanser, damarların yağlanması vb, artı uzun süre bira içilirse cinsel ikdidarsızlık ve hatta kısırlığa sebep olmaktadır.Sucuk salam sosis gibi et mamullerine 5-6 ay ara vermek gerekir (sade temiz et az yenilebilir) çünkü asidoza sebep olmaktadır.Bu da birçok hastalığın ana kaynağıdır.Akşam yemeği yerine yoğurt, meyve veya salata yenilebilir veya sebze çorbası içilebilir.Hayvansal besinler, patates, tahıl (beyaz pirinç), bakliyat ve hamurlu yiyecekler, özelikle de tatlılar akşam yenirse tam sindirilmez ve zamanla problemlere sebep olur.Ne kadar beyaz pirinç, patates, hamurlu yiyecekler, tatlı yiyecek ve içecekler, o kadar yağ oluşturur.Çünkü nişasta glikoza (şekere) dönüşür, şekerde yağa dönüşerek vücutta depolanır.Şeker ve antibiyotikler bağırsak mantarları çoğaltır, mantarlar ise her türlü hastalığı tetikler.Tatlı deyince akıla baklava, çikolata, dondurma vs gelir, kavun, karpuz ve üzümde tatlıdır ve bunlarda mantarı tetikler, çünkü aşırı şeker içeriler.Gökçek Diyet