U

Şifalı Bitkiler – Papatya, Kamille, Chamomilla recutita(L)

Papatya, Kamille, Chamomilla recutita(L) RAUCHERT
Tıbbi Papatya Syn: Matricaria chamomilla L.
Mayıs Papatyası Matrcaria recutita
Adi Papatya Chamomilla vulgaris S.F GRAY
Türk Papatyası
Rahim otu
Hakiki Papatya

Familyası: Bileşikgillerden, Korbblüengewâchse, Asteraceae (Kompositae)

Drugları: Papatya çiçeği: Matricariae flos
Papatya Eter yağı: Matricariae aetheroleum
Papatya Tentürü: Chamomilla
Papatya çiçeklerinden çay, Tentür, Natürel ilaç, Kompres ve Eterik yağ elde edilir.

Giriş; Günümüzde Papatyaya benzeyen bir çok bitki papatya ismi ile anılmaktadır, oysa bu bitkilerden sadece ikisi şifalıdır ve diğerlerinin ya değeri çok düşük veya değersizdirler. En önemli papatya tıbbi veya Ha¬kiki papatya ismi ile anılan ve Latincesi Chamomilla recutita ismi ile anılan papatyadır ve bunu Rumi Papatya: Chamaemelum nobile takip eder. Hakiki papatyanın da yetiştiği ülkeye, iklime ve toprağa bağlı olarak alt türleri mevcuttur. Günümüzde en çok Arjantin papatya ye¬tiştirmekte ve satmaktadır, fakat birleşimindeki <<Anthecotalit>> İzmir de özel olarak yetiştirilen papatya kalite bakımından Dünya’nın en kaliteli papatya-larından sayılmaktadır, zira yüksek oranda eterik yağ içerir. Hakiki pa-patyayı diğerlerinden ayıran en belirgin özellik Çiçek başlarını ortadan kestiğinizde ortasında bir boşluk görünür ve hoş kokuludur. Papatyanın eskiden Latince <<matrix>> yani rahim anlamına gelen kelimeden matri matricaria’nın türetildiği ve Almanca da ise Muttertkraut yani ana otu dendiği bilinmektedir. Bunlardan da papatyanın eskiden kadın hastalıklarında kullanıldığı anlaşılmaktadır. Papatyanın eski Romalılardan beri çok çeşitli rahatsızlıklara karşı kullanıldığı bilinmektedir.

Botanik; Vatanının Türkiye ve Balkanlar olduğu tahmin edilen bitki, za-manla Avrupa ve Asya’nın ılıman bölgelerine, Amerikanın keşfinden sonra özellikle Arjantin’e kadar yayılmıştır. Bitki bir yıllık, narin gövdeli 20-60cm boyunda, çatallaşır, narin, sapları yuvarlak ve tüysüzdür. Yaprakları kanat şeklinde oldukça narin, ince iplik gibi ve koyu yeşil renktedir. Çiçek başları 10-30mm çapında, uzun saplı, kupa yaprakları yeşil renkte, taç yaprakları bir sıra çiçek başının etrafına dizilmiştir ve dil şeklinde olup beyaz renktedir. Taç yaprakları 13-21 adettir ve yarım küre şeklindeki göbek ise altın sarısı renkte oldukça çok (250-300), boru şeklinde 1-3mm uzunluğundaki yapraklardan meydana gelir.

Yetiştirilmesi: Türkiye’nin hemen her yöresinde yetiştirilebilir, zaten aslı vatanı Türkiye’dir. Genellikle kumlu, çakıllı, taşlı toprakları sever, yol kenarları, mezarlar, bahçeler ve viranelerde yetişir.

Hasat Zamanı: Mart ve Nisan aylarında kasalarda veya seralarda yetiş-tirilen Fideleri Nisan sonu veya Mayısta bahçe ve tarlalara ekilir. Çiçekleri açmaya başlamadan toplanır, kurutulur veya taze olarak destilasyonla Eterik yağı elde edilir veya tentürü yapılır. Çiçeklerini kuruturken 40˚ üzerindeki sıcaklık eterik yağına zarar verir.
Malesef şifalı bitkiler toplama, kurutma, paketleme ve depolama işlem¬leri sırasında çok yanlışlar yapılmaktadır. Bitkinin şifalı kısmı yaprak veya çiçekleri ise asla Güneş altında kurutulmaz ve mutlaka gölgede kurutul-malıdır. Ayrıca örneğin bitki 5 günde kurudu ise, 2 gün daha kurumada bırakmak mahzurludur, çünkü birleşimindeki eterik yağları kaybettiğin¬den kalitesi düşer. Sadece bitki kökleri Güneş’te kurutulur ve kurur kurumaz hemen paketlenip depolanması gerekir. Şifalı bitkilerin Aktarlar’ da açıkta satılması kalitesini kısa sürede düşürür ve etkisini oldukca azaltır.

Birleşimi; Birleşimindeki maddeleri önemine göre şöyle sıralayabiliriz.
a) Eterik yağ türevleri %0,3- 1,5 arasında olup iki önemli başlıkta toplamak mümkündür.
1) Monoterpenlerin en önemlisi Chamazulen Eterik yağ elde ettikten sonra Matricin’in dönüşmesi ile ortaya çıkar ve ayrıca γ- Terpinen, α- ve β- Pinen, ∆3 Caren, Limonen, 1,8 Cineol ve p-Cymen içerir.
2) Sesquiterpenlaktonin en önemliri ise α- Biabolol, Bisabololoxil A, B, C ve Bisabolonoxit olup, bunlardan %20-35 bulunur ve ayrıca %40-50 oranında trans-β-Farnesen ile az miktarda; Spathulenol, Chamaviolin, α -Farnesen, α – Cubeben, α – Muurolen ve Calamen içerir.
3) Polinler; Eterk yağın %20-25’ini Polinler oluşturur ve en önemli alt türevi Cis-En-in-dicycloether (Cis-Spiroethex=cis-2-Hexa-(2,4), diin-1-yliden-1,6-dioxaspiro-[4,4]-non-3-ens) ve trans-en-in-dicycloether (trans-Spiroether)
b) Flavonitler ve Flavonglikozitler %1-2 oranındadır ve Apigenin, Quercetin, Apigenin-7-O-gikozit, Quercetin 7-O-glikosit, Patuletin-7-O- glikosit, Luteolin -7-O- glikosit, Izorhamnetin-7-O-glikosit, Apigenin-7- (6-O-asetil)-glikosit, Apigenin-7-(4-O-asetil) glikosit ve apigenin 7-O-rutosit
c) Kumarinler; Herniarin (=7- Methoxyumbelliferon) ve Umbelliferon.
d) Karbonik asitler; Anisasit, Vanilinasit, Syringasit ve Kaffeeasit.
e) Polisakkaritler %10 civarında olup, buda glikozlar, galaktozlar, xyklozlar, rhamnozlar ve arabinozlardan oluşur.

Tesir Şekli; Kramp çözücü, terletici, hazmettirici, gaz söktürücü, dezen-fekte edici, mikropları öldürücü, iltihapları önleyici, yaraları iyileştirici ağrı kesici ve teskin edici gibi özelliklere sahiptir.

Araştırmalar;
1) Papatya yağı ile yeterince araştırma yapılmamıştır. Bitkinin birleşi-mindeki Apigeninden 10mg’ın 1mg Papa verinle aynı oranda kramp çözücü olduğu tespit edilmiştir. Prof. Schilcher ve ekibi 1987’de papatya kremi ile sulu deri ekzemasına karşı yaptıkları tedavi dene-mesinde Papatya kreminin (Kamillosan) kimyasal kremler kadar etkili olduğunun tespit etmişlerdir. Akut sulu deri hastalığı, deri ülseri, iyileşmeyen yara, Absez, Fitsel ve iltihaplı yaralara karşı Albring ve ekibi 1983’de Aertgeert ve ekibi 1985’de, Nissen ve ekibi 1988’de Maiche ve ekibi 1991’de ve de Korting ve ekibi 1993’de Tedavi de-nemesi yapmışlardır ve iyi neticeler elde etmişlerdir. (R.P.284)
2) Giesen Üniversitesinde Dr. Kienholz yaptığı araştırmalarda Papat¬yanın Bakteri zehirlerini yok edici özellikte olduğunu tespit etmiştir. Özelliklede ağız içi, yutak ve boğaz iltihaplanmalarına neden olan Streptokokken ve Staphylokoken’un zehirlerine karşı etkilidir.
3) Kendi üzerinde yemek yedikten sonra başıma kan hücum edip ve başım ağırlaşıyordu ve okuma, öğrenme, istek ve arzularım yok oluyordu bir düzine bitkisel ilaç denedim sonunda en etkilisinin papatya olduğunu gördüm. (24.06.00)
4) Çalıştığım yerde (büyük bir salonda bantla çalışma) yukarıdan aşırı soğuk hava yanlardan hava ceryanı ile adeta sersem gibi oldum ve Baş ağrısı, belden aşağı donuyormuş gibi titreme, başımda yanma hasıl oldu. Yorgunluğa karşı Limon çayı etkili oldu, fakat belden aşağı ayak uçlarına kadar olan titreme bir türlü iyileşmiyordu. Bu yüzden ye¬niden kendi tecrübelerime bakınca karşıma papatya çıktı ve pa-patya çayı içmeye başladığım andan itibaren baş ağrılarım azaldı, fakat kalça, uyluk, bacak ve ayaklarımdaki titreme geçmedi. (09.11.00). Bunun üzerine kalça, uyluk, bacak ve ayak kemiklerim¬de-ki ağrı ve sızılara karşı en iyi bitkisel ilacın Mezeryon tentürü oldu¬ğunu gördüm. (mezeryona bak) Baş ve yüzümün ateş gibi yanması ve ayaklarımın üşümesine karşı altın çiçek tentürü kullandım. (28.11.00) oda fayda vermeyince Şekerci otu tentürü (04.12.00) kullandım. Gökçek İksir vücuttaki curufu temizlemek için daha etki¬lidir. Eskiden balkonkapısını veya pencereyi açtığımda hemen üşütür¬düm. Çok dikkat etmek zorunda idim, Gökçek İksirini kulandıktan sonra pencere ve kapılar sürekli açık olmalarına ragmen artık aşırı hassas değilim.

Kullanılması;
1) Araştırmlara göre papatya eterik yağı antibakterileldir.
2) Komisyon E 228nolu 05.12.1984 tarihli ve 50nolu 13.03.1990 tarihinde Monografi bildirisi yayımlamıştır. Bu monografiye göre papatya çiçek çayı haricen deri ve mukaza iltihaplanması, Ağız ve Diş eti iltihaplanmalarına karşı kullanılır. Nefes yoları ve sinüzite karşı enhelesyonu yapılır. Avret mahali yıkanır ve banyosu yapılır. Dahili olarak mide ve bağırsak rahatsızlıklarına karşı kullanılabileceği beyan edilmiştir.
3) Aroma tedavisinde papatya yağı öksürük, bronşit, sinüzit, boğmaca, akne, zona hastalığı, baş ağrısı, migren, deri kaşıntısı, korku ve uyuyamamaya karşı kullanılır.
Araştırmalara göre; Ekzema, Mide, Bağırsak krampları, şişkinlik, ishal, akut gastrit, kramplı karın ağrısı, ağız, yutak ve boğaz iltihaplanmalarına karşı kullanılır.

Halk arasında; Dahilen Öksürük, üşütme(terletici), Ses kısılması, bronşit, baş ağrısı ve nevraljiye karşı, haricense; Abseze, çıban, sulu ekzemaya karşı ve gözlerin iltihaplanmasına göz banyosu yapılır. Ayrıca kadınlarda sık görülen rahim ağrı, sızı kramp ve sancılarına karşı kullanılmıştır ve de kullanılmaktadır. Çocukların genellikle bebeklerin içtiklerini Sindirmede, Gazı yok edici olarak, bebeklerin ciltleri için krem ve Şampuanlarda papatya yağı görürüz. Homeopatide ağrılara karşı aşrı duyarlılık, Nev¬ralji, Migren, Diş ağrısı, Otit media (orta kulak ilt.) Tonsilit, Boğmaca, Difleri (Kuş palazı), Kızılcık, Kızamık, Ateş basması (menopoz nedeni ile), İshal, romatizma ve davranış bozukluklarına karşı. Homeopatide baş kan hücumu, üşütme, Sinirlilik, Öfke, huzursuzluk, hava ceryanı, diş ağrısı, uyuyamama, bronşit, boğmaca ve soğuğa karşı aşırlılığa karşı kullanılır.

Çay; İki kahve kaşığı papatya çiçeği demliğe konur ve üzerine 300-400ml kaynar su ilave edilerek 5-10dakika demlemeye bırakılır ve sonra süzülerek içilir.

Çay Harmanları;

Gökçek Kadın hastalıkları (Ağrılı sancılı adette) çayı
>30gr Papatya çiçeği
>30gr Civanperçemi otu
>25gr Oğul ot yaprağı
>15gr Rezene tohumu

Gökçek iştah ve sindirim çayı;
>25 gr Nane yaprağı
>25 gr Papatya çiçeği
>25 gr Kimyon tohumu
>25 gr Turunç kabuğu

Gökçek Nefes yolları enfeksiyon çayı
>30gr Itır kökü
>30gr Papatya çiçeği
>20gr Civanperçemi otu
>20gr Kekik otu

Gökçek ishal çayı;
>20gr Beşparmak kökü
>20gr Kekik otu
>20gr Papatya çiçeği
>20gr Nane yaprağı
>20gr Oğul otu

Gökçek Üşütme çayı (Ateşli hastalıklar);
>30gr Kuşburnu
>20gr Ihlamur çiçeği
>20gr Papatya çiçeği
>20gr Mürver çiçeği
>10gr Oğul ot yaprağı

Gökçek Kadın hastalıkları çayı
>30gr Civanperçemi otu
>20gr Oğul otu
>30gr Hayıt tohumu
>10gr Şerbetçi ot kozalağı
>10gr Rezene tohumu

Gökçek kadın hastalıkları çayı (Ağrılı, sancılı, kramplı, baş ağrılı adet hali ve beyaz akıntı);
>20gr Civanperçemi otu
>20gr Hayıt tohumu
>20gr Ballıbaba çiçeği
>20gr Aslanpençesi otu
>10gr Papatya çiçeği
>10gr Oğul otu

Gökçek kadın hastalıkları çayı (Menopoz’da terleme, yanma, sinirlilik, uyuyamama);
>20gr Kadın kökü
>20gr Kılıç otu
>20gr Adaçayı
>20gr Oğul otu
>10gr Papatya çiçeği
>10gr Nane yaprağı

Gökçek kadın hastalıkları çayı (Menopoz nedeni ile sinirlilik depresyon gibi hallerde)
>20gr Civanperçemi otu
>30gr Kılıç otu
>10gr Şerbetçi ot kozalağı
>30gr Kadın kökü
>10gr Papatya çiçeği

Gökçek Ev çayı (üşütmeye karşı);
>20gr Ihlamur çiçeği
>20gr Papatya çiçeği
>20gr Kuşburnu
>20gr Sinirli ot
>10gr Nane yaprağı
>10gr Oğul otu yaprağı

Gökçek Ev çayı;
>20gr Oğul ot yaprağı
>20gr Kuşburnu
>20gr Papatya çiçeği
>20gr Böğürtlen yaprağı
>10gr Ahududu yaprağı
>10gr Rezene tohumu

Gökçek Mide Bağırsak çayı (şişkinliğe karşı);
>20gr Kakule
>20gr Papatya çiçeği
>20gr Anason tohumu
>20gr Rezene tohumu
>20gr Kimyon tohumu

Gökçek Mide bağırsak çayı (Hazımsızlık);
>25gr Papatya çiçeği
>25gr Nane yaprağı
>10gr Kantaron otu
>10gr Civanperçemi otu
>10gr Çentiyan kökü
>20gr Oğul otu

Gökçek Sindirim sistemi enfeksiyon çayı;
>25gr Papatya çiçeği
>25gr Nane yaprağı
>15gr Civanperçemi otu
>15gr Kekik otu
>10gr Rezene tohumu
>10gr Çörek tohumu

Gökçek Mide Bağırsak çayı (Bulantı ve kusmaya karşı);
>40gr Nane yaprağı
>20gr Papatya çiçeği
>20gr Oğul otu
>10gr Anason tohumu
>10gr Rezene tohumu

Gökçek Nefes yolları enfeksiyon çayı;
>25gr Itır kökü
>20gr Adaçayı yaprağı
>20gr Papatya çiçeği
>20gr Sinirli ot
>15gr Kekik otu

Gökçek Üşütme çayı (Ateşli hastalıklarda terlemek için);
>25gr Ihlamur çiçeği
>25gr Mürver çiçeği
>25gr Papatya çiçeği
>25gr Keçisakalı çiçeği

Gökçek Mide bağırsak çayı (Bağırsak krampları);
>30gr Kaz otu
>30gr Civanperçemi otu
>30gr Papatya çiçeği
>10gr Oğul ot yaprağı

Araştırmalar; Papatya çiçekleri su buharı ile damıtılır (destilasyon) ve elde edilen eterik yağ Aroma tedavisinde; Öksürük, bronşit, sinusitis, boğmaca, akne, zona hastalığı, baş ağrısı, migren, deri kaşıntısı, korku ve uyuyamama gibi rahatsızlıklara karşı kullanılır. Takriben 500kg Papatya çiçek başından 1kg eterik yağ elde edilir ve günümüzde en çok kullanılan ve kaliteli olan mısır papatya eter yağıdır. Endüstri ülkelerinde aşırı hava ve çevre kirliliği nedeni ile tavsiye edilmemektedir. Yukarıdaki rahatsızlıklara karşı genellikle eter yağ terkipleri kullanılırsa, daha etkili olur. Bir parça ekmeğe veya bir küp şekere 2-3litre kaynar suya 5-6 damla damlatılır ve tütsüsüne durulur.

Banyosu; Papatya çiçeklerinden 40-50gram demliğe konur üzerine 500-600ml kaynar su ilave edilir, 5-10dakika demlemeye bıraktıktan sonra, içi 38-42˚ lik sıcak su ile dolu olan küvete boşaltılır. Banyo süresi 15-20 dakika sürer ve banyodan silinmeden çıkılarak 20-30dakika yatılır ve sonra yeniden duş alınır. Şayet papatya çiçeği bulmak mümkün olmaz ise küvete 15-20 damla papatya yağı damlatılır.

Merhemi; 250gr Vazelin, 250gr Parafin hafif eritildikten sonra içine 100gr Papatya çiçeği ilave edilir ve 24 saat buzdolabında bekletildikten sonra hafif ısıtılır ve süzülür ve papatya merhemi elde edilir. Isıtma işleminde iç içe iki tencere kullanılır, alttaki tencerede kaynar su içteki tencerede merhem bulunur.
Ko; Kaşıntılı, kabarcıklı deri hastalıklarında papatya çiçeklerinin çayı hazırlanır ve bu deme batırılan temiz bez ağrıyan yere sarılır. Bu demle kadınlar vajinalarını yıkarlar.

Homeopatide; Papatya çiçeklerini açmaya başladığı an bitki köklerinden sökülür kökleri yıkanır, bitkinin tamamı ince kıyılır bir şişeye konur, takriben 100gram papatyanın üzerine 500ml %70lik alkol (Etanol) dolduru¬lur. Şişe güneş ışınlarından uzakta muhafaza edilir ve iki günde bir çalkalanır ve de 4-6 hafta sonra Homeopatide <<Chamomilla>> ismi ile anılan tentür elde edilir. Bu tentür oldukça çok rahatsızlığa karşı kulanılır. Bunların başında; Başa kan hücumu, öfke, sinirlilik, huzursuzluk, nev¬ralji, diş ağrısı, uyuyamama, ağrılara karşı aşırı duyarlılık, kramplar, soğuğa karşı aşırı duyarlılık, soğuk rüzgara karşı duyarlılık, hava ceryanı, öksürük, bronşit, boğmacayı sayabiliriz.

Hastalığın beliritileri (Semptom);
1) Ağrılara karşı aşırı duyarlılık, Aşırı sinirlilik, hassasiyet.
2) Aşırı sinirlilikten uyuyamama.
3) İç huzursuzluk, çocuk kucakta taşınmak ister, yatağı istemez.
4) Diş çıkaran çocukların ağrılarına, rahim ağrılarına ve kramplarına karşı.
5) Başa kan hücumu ve yüzün yanması vücudun diğer kısımlarının üşümesi.
6) Kahve, Alkol, Öfke ve Sinirliliğin sebep olduğu başka hastalıklara karşı.
7) Rahatsızlıklar yatınca artar, kalkınca azalır.
8) Özellikle kulaklar soğuk havaya karşı duyarlı ise.
9) Kahve içince mide ağrıyorsa.
10) Gaita kokmuş yumurta gibi kokuyorsa.
11) Yüzün bir tarafı kırmızı ve sıcak iken diğer tarafı soluk ve soğuk ise.
12) Kuru öksürük, geceleri daha kötü özelikle uyurken uyanmıyorsa.
13) Vücut soğuk yüz ve nefes sıcak ise.
14) Kronik öksürük kışın ve soğuk havada azıyorsa. İşte o zaman papatya tentürü gerekir. Yukarıdaki çay harmanlarından da aynı şekilde posyonlar hazırlanır.

Ekstresi; Alkol (Etanol) ve su karışımı ile elde edilen ekstrede aynı tentürleri gibi kullanılır.

Yan Tesirleri; Almanya’da Papatya çayı, Türkiye’de siyah çay gibi bilinip tanınmakta kahve ve de siyah çaydan sonra en çok içilen şifalı çaylardan biridir. Papatya sürekli ve aşırı dozajda içildiğinde mide krampları, bağırsak krampları, baş dönmesi, nadiren alerjiye ve kaslarda felce (uyuşukluğa) neden olur.