Şifalı Bitkiler – Reyhan, Basilikum, Ocimum basilicum

Bir Yıllık | 0,2-0,6m | 6-9 Aylar | Ça,Ar,Ho,Na | Otu

Reyhan, Basilikum, Ocimum basilicum
Fesleğen
Fesliyen
Peslan

Familyası: Ballıbabagillerden, Lippenblütengewaikse, Lamiacase.

Drugları: Reyhan otu; Basilici herba
Reyhan yağı; Basilici aetheroleum
Reyhan otu Çay, Tentür, Natürel ilaç ve Eterik yağ (yağ) elde etmek için kullanılır.

Giriş: Reyhanın vatanı Hindistan olup oradan dünyaya yayılmıştır. Önce Mısırlılar sonra Romalılar tarafından kullanılan bitki günümüzde dünyanın hemen her yöresinde Kültür bitkisi olarak yetiştirilmektedir. Günümüzde takriben 150 çeşit Reyhan türü bulunur ve bunlarda beş önemli Kimyasal tiplere (= Chemotyp veya ırklara) ayrılır. Anasonsu Reyhan ırkı genel¬likle Anason gibi, Limonmonsu Reyhantürü Limon gibi, Kafur su Reyhan Kafur gibi, karanfilsi Reyhan Karanfil gibi, Kişnişsi Reyhan Kişniş gibi ko¬karlar.

Botanik: Reyhan 20 -60cm boyunda oldukça sık çatallaşan, tüylü, göv-desi çatallı ve piramidimsi yükselir ve dört köşelidir. Kökleri koyu es-merimsi veya siyahımsı renkte ve oldukça sık yan köklerden meydana gelir. Yaprakları Yumurta veya oval şeklinde uca doğru sivri, koyu yeşil renkli, kenarları bütün veya seyrek kertikli, kenarları hafif kalkık, ortası yer yer kabarık ve damarları derincedir.
Çiçeklerinin kupa yaprakları yeşil veya sarımsı yeşil renkte olup bunun altında gerisi boru şeklinde uçları yıldız gibi olan uzantısı ile Taçyapraklarını kavrar. Taçyaprakları iki dudaklı olup üst dudağı daire şeklinde, alt dudağı oval ve kenarları dişli, beyaz veya pembemsi renkte olup ortada 4 adet döllenme tozluğu bulunur.

Yetiştirilmesi: Humuslu ve taşlı topraklarda gür yetişir ve fazla azotlu toprakları sevmez. Mart ve Nisanda camlık, sera ve yastıklata tohumları ekilir ve fideleri Nisan veya Mayısta bahçe veya tarlalara dikilir.

Hasat Zamanı: Mayıstan – Eylüle kadar Reyhan sürgün yaprak çiçekleri toplanarak gölgede kurutulur, evde salata ve yemeklere tazesi katılır. Malesef şifalı bitkiler toplama, kurutma, paketleme ve depolama işlem¬leri sırasında çok yanlışlar yapılmaktadır. Bitkinin şifalı kısmı yaprak veya çiçekleri ise asla Güneş altında kurutulmaz ve mutlaka gölgede kuru-tulmalıdır. Ayrıca örneğin bitki 5 günde kurudu ise, 2 gün daha kuruma¬da bırakmak mahzurludur, çünkü birleşimindeki eterik yağları kaybet¬tiğinden kalitesi düşer. Sadece bitki kökleri Güneş’te kurutulur ve kurur kurumaz hemen paketlenip depolanması gerekir. Şifalı bitkilerin Aktarlar’ da açıkta satılması kalitesini kısa sürede düşürür ve etkisini oldukca azaltır.

Birleşimi: Birleşimindeki maddeler bitkinin kimyasal türüne (Kimyasal ırkına) göre oldukça farklılık gösterir.
1) Takriben % 0,4 – 0,7 nadiren % 1 oranında Eterik yağ içerir ve bu da Kafursa Reyhanda % 50 – 70 kafur, Limonsu Reyhanda % 50 – 60 Citral ve Citronellal, Anasonsu Reyhanda % 30 – 50 Anethol (Anetol), Karanfilsi Reyhanda % 87 Eugenol (Ögenel) ve Kişnişci Reyhanda % 75 Linalool içerir. Bu bileşikler kendi arasında çok farklı olarak bulunur. Ayrıca;
a) Anasonsu Reyhan’da % 30 -50 Anethol, Linalool, Metilchaviacol (Metilkaviakol), Cineol (Sineol), β- Ocimen ve Geraniol
b) Kafursu Reyha’nın Eterik yağında % 50 -70 Kafur Metilchavicol, Limonen, Terpinen, Pinen, Sabinen, Champhen, (Kamfin), β – Ocimen, Caryophyllen (Kariofillen)
c) Limonsu Reyha’nın Eterik yağında % 50 -60 Citral (sitral), % 10 Citrınellal ( Sitronellal), Linalool, β–Ocimen, Geraniol, Metilchavicol Citrolellol (Sitrolellol) ve Eugenol içerir.
2) Flavonitler : Quercetin; ve Kampferol glikozitler.
3) Ayrıca % 5 Tanin, Saponin, Kaffeeasidi, Asculosit ve Phenylpropanoidler (Fenilpropanoitler örnek olark Metilsimnamat)

Tesir Şekli: Teskin edici, antibakteriyel, mikropları öldürücü, şişkinlik gi-derici, sindirimi kolaylaştırıcı, süt üretimini artırıcı, kramp çözücü, doğumu kolaylaştırıcı, kadınlaştırıcı yani kadınların cinsel gücünü artırıcıdır.

Kullanılması:
a) Komisyon E tarafından 18.03.1992 tarihli ve 54 nolu monografi bildirisi yayınlamış ve başta şişkinlik, tıkanma, İştahsızlık, Sindirim zafiyetine karşı ve idrar artırıcı olarak kullanılabileceği beyan edil¬miştir.
b) Aroma tedavisinde; Reyhan yağı, Stres, hazımsızlık, bağırsaklarda ko-kuşma, şişkinlik, tıkanma ve iştahsızlık gibi rahatsızlıklara karşı kul-lanılır.
1) Halk arasında Sinirlilik, Stres, Depresyon, Korku, kolik, şişkinlik, tıkanma, boğaz ağrıları ve iltihapları, Sara ve boğmacaya karşı ve de kadınların cinsel arzularını artırıcı olarak kullanılmaktadır.

Yan tesirleri: Bilinen bir yan tesiri yoktur.